เอ็นไอเอเผยผลการจัดอันดับนวัตกรรมโลกชี้ให้เห็น "เป้าหมาย" และ "ความท้าทาย" ใหม่
- Details
- Category: อาชีวะ
- Published: Wednesday, 17 September 2025 20:33
- Written by: som
- Hits: 229
เอ็นไอเอเผยผลการจัดอันดับนวัตกรรมโลกชี้ให้เห็น "เป้าหมาย"
และ "ความท้าทาย" ใหม่ที่ประเทศไทยต้องผลักดันเพื่อให้ทันต่อกระแสการแข่งขันโลก
พร้อมจัดฟอรั่มแลกเปลี่ยนมุมมองระดับโลกด้านเฮลท์เทคไทย
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NIA กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) จัดกิจกรรมGlobal Innovation Forum 2025 ภายใต้หัวข้อ “Global Health Tech towards Innovation Nation...เฮลท์เทคไทยมองไกลกว่าสุขภาพ” เพื่อเป็นเวทีแลกเปลี่ยนความรู้และมุมมองระดับโลกที่จะร่วมกันผลักดันนวัตกรรมไทยสู่อนาคต โดยภายในงานมีการนำเสนอ 3 ประเด็นหลัก คือ 1. ดัชนีนวัตกรรมโลก (Global Innovation Index; GII) ประจำปี 2568และก้าวต่อไปของนวัตกรรมไทย 2.แนวโน้มกระแสการเปลี่ยนแปลงระดับโลกทางด้านเฮลท์เทค (Global Mega Trend in Health Tech) และ 3.โอกาสและความท้าทายของธุรกิจนวัตกรรมทางด้านเฮลท์เทคในระดับโลก (Global Challenge & Opportunity for Health Tech Inovative Business)
ดร.กริชผกา บุญเฟื่อง ผู้อำนวยการสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติNIAกล่าวว่า ผลการจัดอันดับดัชนีนวัตกรรมโลก (GII 2025)ภายใต้หัวข้อ‘Innovation at a Crossroads: Charting the Future นวัตกรรมบนจุดเปลี่ยน – การกำหนดทิศทางสู่อนาคต’ ชี้ให้เห็นว่านวัตกรรมกำลังอยู่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของระบบเศรษฐกิจโลก ท่ามกลางความท้าทายจากภาวะเศรษฐกิจที่ซบเซาจากการชะลอตัวของอัตราการเติบโตของบรรษัทข้ามชาติรายใหญ่รวมถึงความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและภูมิทัศน์ด้านกฎระเบียบที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งสะท้อนให้เห็นแนวโน้มของโลกที่กำลังขับเคลื่อนนวัตกรรมท่ามกลางความท้าทายทางเศรษฐกิจและสังคม และอนาคตของนวัตกรรมจะขึ้นอยู่กับการลงทุนที่ยั่งยืน ความร่วมมือข้ามพรมแดน และการสร้างระบบนิเวศที่เปิดกว้างเพื่อให้เทคโนโลยีและนวัตกรรมสามารถเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจและสังคมในวงกว้างอย่างแท้จริง โดยปีนี้มีตัวชี้วัดทั้งสิ้น 78 ตัวชี้วัดแบ่งเป็นดัชนีย่อย 2 ด้าน คือ 1.ดัชนีย่อยปัจจัยนำเข้าทางนวัตกรรม (Innovation input sub-index) ประกอบด้วย 5 ปัจจัย ได้แก่ ด้านสถาบันด้านทุนมนุษย์และการวิจัย ด้านโครงสร้างพื้นฐาน ด้านระบบตลาดและด้านระบบธุรกิจและ 2.ดัชนีย่อยผลผลิตทางนวัตกรรม (Innovation output sub-index) ประกอบด้วย 2 ปัจจัยได้แก่ ผลผลิตจากองค์ความรู้และเทคโนโลยีและผลผลิตจากความคิดสร้างสรรค์โดยจะคำนวณจากค่าเฉลี่ยของดัชนีย่อยปัจจัยเข้าทางนวัตกรรมและดัชนีย่อยผลผลิตทางนวัตกรรม
“สำหรับผลการจัดอันดับในปีนี้ ประเทศไทยอยู่อันดับที่ 45 (36.7 คะแนน)จากประเทศเศรษฐกิจทั่วโลก 139 ประเทศลดลง 4 อันดับจากปีก่อนหน้า โดยปัจจัยนำเข้าทางนวัตกรรมและปัจจัยย่อยผลผลิตทางนวัตกรรมขยับลดลงเช่นเดียวกันอยู่อันดับ
ที่ 46 และอันดับที่ 43 ตามลำดับ โดยประสิทธิภาพของปัจจัยนำเข้าทางนวัตกรรมที่สามารถสร้างผลผลิตทางนวัตกรรมได้มีค่าอันดับใกล้เคียงกัน แม้ว่าผลผลิตทางนวัตกรรมได้มากกว่าปัจจัยนำเข้าที่ใส่ลงไปเพื่อพัฒนาความสามารถด้านนวัตกรรม เมื่อพิจารณาเปรียบเทียบในกลุ่มประเทศกลุ่มรายได้ปานกลางระดับบน ประเทศไทยอยู่อันดับ 4 จากจำนวน 36 ประเทศ และอยู่อันดับที่ 4 ในกลุ่มประเทศอาเซียนโดยสิงคโปร์ครองอันดับที่ 5 ของโลกมาเลเซียอันดับที่ 34 เวียดนามอันดับที่ 44 ขณะที่ฟิลิปปินส์ อันดับที่ 50 และตามมาด้วยอินโดนีเซีย อันดับที่ 55”
ทั้งนี้ เมื่อพิจารณาจากการจัดอันดับรวมทั้ง 7 ปัจจัย ประเทศไทยมีอันดับลดลงเกือบทุกปัจจัย ยกเว้นปัจจัยด้านทุนมนุษย์และการวิจัย (Human Capital and Research) อยู่อันดับที่ 53(เดิมอันดับ 71) โดยปัจจัยย่อยด้านการวิจัยและพัฒนา (R&D)อยู่อันดับที่ 36(เดิมอันดับ 47)ขณะที่ปัจจัยที่อันดับลดลงมากที่สุดคือปัจจัยด้านด้านโครงสร้างพื้นฐาน (Infrastructure)อยู่อันดับที่ 59(เดิมอันดับ 50)แต่อย่างไรก็ตามปัจจัยด้านระบบตลาด (Market sophistication) ประเทศไทยยังมีอันดับที่ดีสะท้อนความสามารถในการเข้าถึงเงินทุน การขยายตลาดและการสนับสนุนการเติบโตของธุรกิจนวัตกรรม รวมถึงปัจจัยตัวชี้วัดจุดแข็งจุดอ่อนของประเทศยังทำคะแนนได้ดีในหลายตัวเช่น สัดส่วนค่าใช้จ่ายมวลรวมภายในประเทศสำหรับการวิจัยและพัฒนาที่ลงทุนโดยองค์กรธุรกิจต่างๆ(GERD financed by business) ยังคงอยู่อันดับที่ 1 ต่อเนื่องเป็นปีที่ 6 สะท้อนให้เห็นการลงทุนของภาคเอกชนภายในประเทศยังมุ่งมั่นเพิ่มขีดความสามารถด้านนวัตกรรมในการดำเนินธุรกิจด้วยการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมอย่างต่อเนื่องจำนวนของสิทธิบัตรอนุสิทธิบัตรที่ยื่นขอหรือจดทะเบียนอยู่อันดับที่ 5แสดงให้เห็นถึงการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่เน้นการใช้งานจริงในภาคอุตสาหกรรม
“จากผลการจัดอันดับGII 2025นี้ NIA เชื่อมั่นว่านวัตกรรมไทยยังมีโอกาสในการก้าวต่อไป โดยหัวใจสำคัญอยู่ที่การเร่งสร้างผู้ประกอบการฐานนวัตกรรมที่พร้อมแข่งขันในตลาดโลก จากจุดเด่นปัจจัยย่อยด้านการวิจัยและพัฒนา (R&D) แสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงระบบนิเวศนวัตกรรมฝั่งอุปทานที่ต้องต่อยอดให้เกิดการใช้ประโยชน์เพื่อให้เกิดการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ และผลักดันการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยสู่เศรษฐกิจฐานนวัตกรรมอย่างยั่งยืน ซึ่งสิ่งสำคัญคือการเชื่อมโยงไปสู่ฝั่งอุปสงค์ เพื่อให้เกิดการเติบโตและการลงทุน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างระบบนิเวศการลงทุนที่เข้มแข็งเพื่อเร่งสร้างการเติบโตทางธุรกิจของนวัตกรรม ทั้งนี้ NIA ยังคงต้องมุ่งสร้างระบบนิเวศนวัตกรรมที่ครบวงจร ด้วยการทำงานร่วมกับพันธมิตรทั้งในและต่างประเทศ เพื่อสร้างผลกระทบเชิงบวกทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างยั่งยืน ผ่านกลยุทธ์ Groom – Grant – Growth – Globalโดยตั้งเป้าเพิ่มจำนวนผู้ประกอบการฐานนวัตกรรมที่พร้อมแข่งขันในตลาดสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ และขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยสู่เศรษฐกิจฐานนวัตกรรม การเร่งผลักดันให้เกิด Thailand Innovation Hub เพื่อสร้างเครือข่ายศูนย์กลางนวัตกรรมที่เชื่อมโยงทั่วประเทศ
และสนับสนุนผู้ประกอบการไทยให้สามารถเติบโต สร้างโอกาสขยายตลาดและแหล่งเงินทุนทั้งในประเทศและต่างประเทศ โดยเฉพาะอุตสาหกรรมเป้าหมายที่มีศักยภาพของไทยผ่านโปรแกรมเร่งสร้างการเติบโตของธุรกิจนวัตกรรมใน 5 กลุ่มหลัก ได้แก่ การเกษตร อาหาร การแพทย์และสุขภาพ พลังงานและสิ่งแวดล้อม และท่องเที่ยว/ซอฟต์พาวเวอร์/สังคม และการยกระดับวิสาหกิจฐานนวัตกรรมให้เติบโตอย่างก้าวกระโดด และต่อยอดการลงทุนสู่ตลาดสากลผ่าน 3 โปรแกรม ได้แก่ Corporate Sparkเน้นการจับคู่ธุรกิจกับสตาร์ตอัปนานาชาติที่มีเทคโนโลยีหรือบริการโดดเด่น Global Market Linkสร้างโอกาสเชื่อมโยงและขยายตลาดไปยังต่างประเทศ และ Global Investment Linkยกระดับศักยภาพเพื่อโอกาสรับการลงทุนจากนักลงทุนต่างประเทศ”
ดร.กริชผกา กล่าวเพิ่มเติม
นอกจากนี้ ภายในงานมีประเด็นเสวนาที่น่าสนใจเกี่ยวกับแนวโน้มกระแสการเปลี่ยนแปลงระดับโลกทางด้าน
เฮลท์เทค โดยนายจิรายุส ทรัพย์ศรีโสภาผู้ก่อตั้งและประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท บิทคับ แคปปิตอล กรุ๊ป โฮลดิ้งส์ จำกัดพญ.จามรี เชื้อเพชระโสภณรองประธานเจ้าหน้าที่บริหารโรงพยาบาลเมดพาร์ค และนายธเนศ บุญคุณศักดิ์ Business Technology Leader บริษัท ไอบีเอ็ม ประเทศไทย จำกัด ร่วมแลกเปลี่ยนมุมมองเกี่ยวกับกระแสโลกที่กำลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจและระบบสุขภาพในปัจจุบัน ตั้งแต่การมาถึงของ Longevity Economy เพื่อตอบรับกระแสของผู้คนที่หันมาเอาใจใส่กับการดูแลสุขภาพมากขึ้นก้าวต่อไปของความเป็น Global Medical Hub ไม่ว่าจะเป็นระบบวินิจฉัยดิจิทัล มาตรฐานการตรวจรักษาที่โปร่งใส และการใช้เทคโนโลยีเพื่อเชื่อมโยงบริการสุขภาพเข้ากับความต้องการของผู้ป่วยต่างชาติรวมทั้ง Quantum Computing และ AI
ที่กำลังพลิกโฉมวงการสาธารณสุขด้วยระบบประมวลผลข้อมูลที่มีประสิทธิภาพในการนำมาใช้วินิจฉัยโรคที่มีความซับซ้อนได้ดียิ่งขึ้นซึ่งทั้งหมดกำลังท้าทายประเทศไทยในการจะเลือกเป็นเพียง “ผู้ตาม” หรือจะก้าวขึ้นมาเป็น Global Player ที่มีบทบาทสำคัญในอุตสาหกรรมนี้
อีกประเด็นที่น่าสนใจคือโอกาสและความท้าทายของธุรกิจนวัตกรรมทางด้านเฮลท์เทคในระดับโลกโดยศ.ดร.นพ.ยงยุทธ ศิริวัฒนอักษรผู้อำนวยการโรงพยาบาลศิริราชนายธนกฤต ประสิทธิภาพกรรมการสมาคมการค้าเฮลท์เทคไทย
และพญ.เมธินี ไหมแพงประธานคณะผู้บริหาร กลุ่ม 1 และผู้อำนวยการโรงพยาบาลกรุงเทพ ได้ร่วมกันฉายภาพโอกาสและ
ความท้าทายที่รออยู่ทั้งจากกรณีศึกษาของ Siriraj Excellent Innovation Center และ HEALTHi Lab ที่เปลี่ยนงานวิจัย
ในห้องทดลองให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์และบริการทางการแพทย์ที่ใช้งานจริง ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือทั้งจากมหาวิทยาลัย ภาคเอกชน และภาครัฐ เพื่อให้ระบบนิเวศการวิจัยไม่หยุดอยู่ที่กระดาษการเติบโตของตลาดที่มีความต้องการเทคโนโลยีสุขภาพเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ขณะที่ความท้าทายคือ กฎระเบียบที่ซับซ้อน การเข้าถึงทุนที่ยังจำกัด และความยากลำบากในการขยายธุรกิจสู่ต่างประเทศรวมทั้งมุมมองการก้าวสู่ตลาดระดับโลกของไทยผ่านการขับเคลื่อน Digital Healthcare ที่ช่วยยกระดับการบริการ
และประสิทธิภาพในการรักษา อันจะนำไปสู่การยอมรับในระดับสากลซึ่งทำให้เห็นชัดว่าสุขภาพและเทคโนโลยียังคงเป็นหนึ่งใน
เสาหลักของเศรษฐกิจโลก ขณะที่ประเทศไทยนั้น โอกาสและความท้าทายในการสร้างระบบนิเวศที่พร้อม การผลักดันงานวิจัย
สู่ตลาด และการสนับสนุนผู้ประกอบการเฮลท์เทคให้ก้าวออกไปแข่งขันในระดับโลกยังคงเป็นเรื่องที่ต้องจับตาอย่างใกล้ชิดต่อไป
