หมายเหตุ - นายชุติชัย สาขากร อธิบดีอัยการสำนักงานคดีพิเศษ สำนักงานอัยการสูงสุด ในฐานะหัวหน้าคณะทำงานฟ้องคดีทุจริตโครงการระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) นายสุรศักดิ์ ตรีรัตน์ตระกูล อธิบดีอัยการสำนักงานการสอบสวน ในฐานะรองหัวหน้าคณะทำงาน และนายโกศลวัฒน์ อินทุจันทร์ยง รองโฆษกสำนักงานอัยการสูงสุด ร่วมกันแถลงข่าวภายหลังยื่นฟ้องนายบุญทรง เตริยาภิรมย์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ และพวกรวม 21 คน ต่อศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง เมื่อวันที่ 17 มีนาคม ที่สำนักงานอัยการสูงสุด 

ชุติชัย สาขากร

อธิบดีอัยการสำนักงานคดีพิเศษ

     วันเดียวกันนี้เป็นผู้แทน นายตระกูล วินิจนัยภาค อัยการสูงสุด นำสำนวนการไต่สวนของคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) พร้อมเอกสารหลักฐานรวม 205 ลัง 1,628 แฟ้ม กว่า 70,000 หน้า ยื่นฟ้อง นายบุญทรง เตริยาภิรมย์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ และพวกรวม 21 ราย เป็นอดีตนักการเมือง 3 คน ข้าราชการการเมือง 3 คน บุคคลธรรมดาและนิติบุคคล ประกอบด้วย นายภูมิ สาระผล อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ ในฐานะประธานอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าว จำเลยที่ 1, นายบุญทรง ในฐานะประธานอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าว จำเลยที่ 2, พ.ต.นพ.ดร.วีระวุฒิ หรือหมอโด่ง วัจนะพุกกะ อดีตผู้ช่วยเลขานุการและอดีตเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ จำเลยที่ 3 

     นายมนัส สร้อยพลอย อดีตอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ จำเลยที่ 4, นายทิฆัมพร นาทวรทัต อดีตผู้อำนวยการสำนักการค้าข้าวต่างประเทศ และอดีตรองอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ จำเลยที่ 5, นายอัครพงศ์ ช่วยเกลี้ยง หรือทีปวัชระ อดีตเลขานุการกรมการค้าต่างประเทศ และอดีตผู้อำนวยการสำนักการค้าข้าวต่างประเทศ จำเลยที่ 6 

    ส่วนเอกชนซึ่งเป็นกรรมการผู้มีอำนาจลงนามในบริษัทและนิติบุคคล ได้แก่ นายสมคิด เอื้อนสุภา จำเลยที่ 7, นายรัฐนิธ โสจิระกุล จำเลยที่ 8, นายลิตร พอใจ จำเลยที่ 9, บริษัท สยามอินดิก้า จำกัด จำเลยที่ 10, น.ส.รัตนา แซ่เฮ้ง จำเลยที่ 11, น.ส.เรืองวัน เลิศศลารักษ์ จำเลยที่ 12, น.ส.สุทธิดา หรือสุธิดา ผลดี หรือจันทะเอ จำเลยที่ 13, นายอภิชาติ หรือเสี่ยเปี๋ยง จันทร์สกุลพร จำเลยที่ 14, นายนิมล หรือโจ รักดี จำเลยที่ 15, นายสุธี เชื่อมไธสง จำเลยที่ 16, นางสุนีย์ จันทร์สกุลพร จำเลยที่ 17, นายกฤษณะ สุระมนต์ จำเลยที่ 18, นายสมยศ คุณจักร จำเลยที่ 19, บริษัท กีธา พร็อพเพอร์ตี้ส์ จำกัด หรือบริษัท สิราลัย จำกัด จำเลยที่ 20 และ น.ส.ธันยพร จันทร์สกุลพร จำเลยที่ 21 

       ทั้งหมดเป็นจำเลยในข้อหากระทำผิด พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานรัฐหรือฮั้วประมูล พ.ศ.2542 มาตรา 4, 9, 10,12 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 151 ฐานเป็นเจ้าพนักงานมีหน้าที่ซื้อ จัดการ หรือรักษาทรัพย์ใดๆ ใช้อำนาจโดยทุจริตสร้างความเสียหายแก่รัฐ และมาตรา 157 ฐานเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติหน้าที่หรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ หรือโดยทุจริต สร้างความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด และ พ.ร.บ.ว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ.2542 มาตรา 4, 123 และ 123/1 อัตราโทษสูงสุดถึงขั้นจำคุกตลอดชีวิต 

    การยื่นฟ้องครั้งนี้ทางอัยการยังขอให้ศาลสั่งปรับจำเลยทั้งหมดเป็นจำนวนเงิน 35,274,611,007 บาท ซึ่งค่าปรับดังกล่าวคิดคำนวณจากมูลค่าครึ่งหนึ่งหรือร้อยละ 50 ตามสัญญาระบายข้าวกว่า 5 ล้านตัน รวมมูลค่ากว่า 7 หมื่นล้านบาท ที่พบว่ามีการกระทำผิดสัญญา 4 ฉบับ จากสัญญาใน 8 ฉบับ โดย พ.ร.บ.ว่าด้วยการฮั้วประมูล มาตรา 4 กำหนดให้ปรับได้ร้อยละ 50 จากมูลค่าตามสัญญา 

    ทั้งนี้ หลังจากยื่นฟ้องคดีแล้ว ศาลฎีกาฯได้รับคำฟ้องไว้เป็นคดีหมายเลขดำ อม.25/2558 และนัดฟังคำสั่งว่าจะประทับรับฟ้องหรือไม่ในวันที่ 20 เมษายน เวลา 10.00 น. 

     ส่วนการรับผิดทางแพ่งต่อความเสียหายของโครงการรับจำนำข้าวทั้งหมด ประมาณ 5-6 แสนล้านบาท ที่ ป.ป.ช.กำลังดำเนินการรวบรวมหลักฐานนั้น เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่จะดำเนินการต่อไป หาก ป.ป.ช.สรุปสำนวนส่งมาให้อัยการ หากจะมีการฟ้องคดีนี้ ก็จะต้องยื่นฟ้องคดีต่อศาลปกครอง เนื่องจากเป็นความผิดฐานละเมิด โดยนายกฯในฐานะเป็นเจ้าพนักงาน ทางอัยการดำเนินการว่าความคดีให้ 

     แต่ในกรณีดังกล่าวขึ้นอยู่กับทางคณะกรรมการสอบสวนคดีละเมิดว่าจะสรุปสำนวนส่งให้กับทางอัยการเมื่อใด และจะฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายเป็นเงินจำนวนเท่าใด ตามขั้นตอนนั้นต้นเรื่องอยู่ที่ ป.ป.ช. จากนั้นส่งเรื่องไปยังกระทรวงการคลัง ก่อนจะสรุปสำนวนส่งมายังอัยการเพื่อยื่นฟ้องคดีต่อศาลปกครองต่อไป 

สุรศักดิ์ ตรีรัตน์ตระกูล

อธิบดีอัยการสำนักงานการสอบสวน

     วันเดียวกันนี้เป็นการยื่นฟ้องเฉพาะสำนวนเท่านั้น เนื่องจากตัวจำเลยไม่ได้เดินทางมาศาลตามที่นัดหมาย แต่ทางอัยการสามารถยื่นฟ้องได้ตามกฎหมายโดยระบุแหล่งที่อยู่ของจำเลยให้ชัดเจน ตามข้อกำหนดเกี่ยวกับการดำเนินคดีของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ศ.2543 ข้อ 8 วรรค 2

   สำหรับ ขั้นตอนหลังจากนี้ภายใน 14 วัน ที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาฯจะนัดประชุมผู้พิพากษาศาลฎีกาเพื่อคัดเลือกองค์คณะผู้พิพากษาจำนวน 9 คน ในการนั่งพิจารณาสำนวนคดีดังกล่าว จากนั้นองค์คณะทั้ง 9 คน ก็จะประชุมภายในเพื่อเลือกองค์คณะเจ้าของสำนวนคดีจำนวน 1 ท่าน เพื่อพิจารณาคำฟ้องของอัยการสูงสุดว่าศาลจะมีคำสั่งประทับรับฟ้องคดีหรือไม่ 

    ทั้งนี้ ในวันดังกล่าวจำเลยยังไม่ต้องมารายงานตัวต่อศาลก็ได้ แต่หากศาลมีคำสั่งประทับรับฟ้องแล้ว จะส่งสำเนาคำฟ้องและหมายเรียกไปให้จำเลยทั้งหมดรับทราบตามที่อยู่จริงของจำเลยที่ปรากฏในคำฟ้องว่ามีการฟ้องคดีเกิดขึ้น และให้จำเลยมาศาลในวันกำหนดนัดพิจารณาครั้งแรก ศาลจะอ่านคำฟ้องให้จำเลยรับทราบและสอบคำให้การจำเลยว่าจะให้การรับสารภาพหรือให้การปฏิเสธ 

    ในวันนัดพิจารณาครั้งแรกนั้น จำเลยทั้งหมดจะต้องเดินทางมาศาลด้วยตัวเอง หากจำเลยไม่เดินทางมารายงานตัว ศาลจะพิจารณาเพื่อมีคำสั่งอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไป แต่หากจำเลยเดินทางมารายงานตัวต่อศาลในวันใด ศาลจะพิจารณาในเรื่องการปล่อยชั่วคราวในวันนั้นทันที 

@ คดีนี้มีพฤติการณ์เชื่อมโยงกับสำนวนคดีที่ยื่นฟ้อง น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกฯหรือไม่ เมื่อคดีขึ้นสู่ศาลแล้วจะมีการขอรวมสำนวนคดีหรือไม่

      ในการพิจารณาคดีของศาลฎีกาฯนั้น จะต้องมีการคัดเลือกองค์คณะผู้พิพากษาจำนวน 9 คนก่อน ทั้ง 2 คดีมีการคัดเลือกองค์คณะคนละชุดกัน ซึ่งส่วนใหญ่องค์คณะจะไม่ซ้ำกัน ถึงแม้คดีนี้จะมีพยานเอกสารหลักฐานที่เชื่อมโยงเกี่ยวข้องกันก็ตาม โดยเริ่มตั้งแต่เริ่มต้นโครงการรับจำนำข้าว จนถึงขั้นตอนในการระบายข้าวของคณะอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าว โดยทาง ป.ป.ช.สอบสวนแล้วว่ามีความผิดตามกฎหมายฐานฮั้วประมูล คดีอาญา และ พ.ร.บ.ป.ป.ช. อัตราโทษสูงสุดจำคุกตลอดชีวิต และขอให้ปรับเป็นเงินกว่า 35,000 ล้านบาท 

    ส่วนสำนวนคดีที่ฟ้อง น.ส.ยิ่งลักษณ์ ไม่ได้ยื่นฟ้องความผิดเกี่ยวกับการฮั้วประมูล แต่เป็นความผิดกรณีที่ไม่ระงับยับยั้งโครงการรับจำนำข้าว เป็นคนละส่วนกัน แต่ขึ้นอยู่กับศาลว่าจะพิจารณาให้มีการรวมสำนวนหรือไม่ อย่างไร

@ คดีนี้เป็นคดีที่มีอัตราโทษสูงถึงจำคุกตลอดชีวิต จะมีการพิจารณาคดีลับหลังจำเลยได้หรือไม่

     หากจำเลยทั้ง 21 คน มารายงานตัวต่อศาลและได้เข้าสู่กระบวนการของศาลแล้ว ในวันนัดพิจารณาคดีครั้งแรก การพิจารณาคดีในครั้งต่อไปแม้จำเลยจะไม่เดินทางมาเข้าร่วมการพิจารณา ศาลสามารถไต่สวนพยานลับหลังได้ 

     แต่หากในวันพิจารณาคดีครั้งแรกจำเลยคนใดไม่ได้เดินทางมาศาล จะต้องจำหน่ายคดีของจำเลยบางคนออกจากสารบบไว้ก่อน และพิจารณาคดีเฉพาะจำเลยที่เดินทางมาในวันนัดพิจารณาคดีในครั้งแรก

@ เนื่องจากคดีนี้มีพยานเอกสารเยอะมาก จะมีผลให้การพิจารณาคดีล่าช้าหรือไม่

     หลังจากศาลนัดสอบคำให้การจำเลยแล้ว ขั้นตอนต่อไปศาลจะนัดตรวจพยานหลักฐาน ก่อนวันนัดตรวจพยานหลักฐานคู่ความทั้งสองฝ่ายจะต้องยื่นพยานหลักฐานต่อศาล เพื่อให้คู่ความนำกลับไปศึกษา หากยอมรับพยานหลักฐานกันได้ในบางประเด็นอาจจะไม่ต้องมีการไต่สวนในประเด็นดังกล่าว 

    เบื้องต้นทางอัยการเตรียมพยานบุคคลกว่า 100 ปาก ขณะนี้อยู่ระหว่างการทำบัญชีพยาน และมีพยานปากสำคัญหลายปาก แต่ยังไม่สามารถเปิดเผยรายละเอียดได้ อย่างไรก็ตาม ระบบการไต่สวนของศาลฎีกาฯเป็นการไต่สวนแบบต่อเนื่อง คาดว่าคงใช้ระยะเวลาในการพิจารณาไม่ล่าช้า

@ ในท้ายคำฟ้อง อัยการคัดค้านการปล่อยชั่วคราวหรือห้ามเดินทางออกนอกประเทศหรือไม่

     ขณะนี้ข้อเท็จจริงยังไม่ปรากฏว่าจำเลยมีพฤติการณ์หลบหนีออกนอกประเทศ ทางอัยการจึงยังไม่ได้มีการคัดค้านการปล่อยชั่วคราว โดยในวันนัดพิจารณาคดีครั้งแรกนั้นหากศาลถามความเห็นอัยการในเรื่องการปล่อยชั่วคราว ทางอัยการจะพิจารณาข้อเท็จจริงในขณะนั้นอีกครั้งว่าจะคัดค้านการปล่อยชั่วคราวหรือกำหนดเงื่อนไขห้ามเดินทางออกนอกประเทศหรือไม่ต่อไป

@ ในสำนวนนี้มีจำเลยถึง 21 คน เหตุใดอัยการจึงมีการพิจารณาสั่งคดีรวดเร็วกว่าคดีของ น.ส.ยิ่งลักษณ์

     สำนวนคดีของนายบุญทรงมีความเชื่อมโยงกับสำนวนคดีของ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ที่อัยการยื่นฟ้องต่อศาลไปแล้วก่อนหน้านี้ สำนวนคดีของนายบุญทรงนั้น ทางอัยการได้ตั้งคณะทำงานขึ้นเพื่อพิจารณาจำนวน 7 คน และมีคณะทำงานจากทาง ป.ป.ช.เข้ามาร่วมพิจารณาด้วย หากอัยการมีข้อสงสัยตรงไหนสามารถสอบถามกับ ป.ป.ช.ได้โดยตรง แต่เมื่อคณะทำงานอัยการพิจารณาร่วมกันแล้วไม่พบข้อไม่สมบูรณ์ในคดีแต่อย่างใด ทางอัยการจึงมีคำสั่งฟ้องในสำนวนนี้ได้รวดเร็วกว่า