กรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรม พ.ศ. 2566 - 2569

Tweet

0

Details

Category: มติ ครม.

Published: Tuesday, 20 September 2022 23:02

Hits: 2212

กรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรม พ.ศ. 2566 - 2569

        คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบกรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรม พ.ศ. 2566 - 2569 ตามที่คณะกรรมการพัฒนาการบริหารงานยุติธรรมแห่งชาติ (กพยช.) เสนอ

        สาระสำคัญของเรื่อง

        กพยช. รายงานว่า

        1. แนวคิดในการจัดทำกรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรม พ.ศ. 2566 - 2569 เป็นการดำเนินการสืบเนื่องจากกรอบการวิจัยด้านการพัฒนากระบวนการยุติธรรม (ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 4 มกราคม 2560) ที่จะสิ้นสุดระยะเวลาดำเนินการ ประกอบกับพระราชบัญญัติกรมส่งเสริมวิทยาศาสตร์ การวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2562 มีการปฏิรูประบบบริหารงานวิจัยของประเทศ โดยมีระบบบริหารงานวิจัยใหม่ที่เรียกว่า การปฏิรูประบบส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ระบบ ววน.) ที่กำหนดให้หน่วยงานของรัฐที่มีการวิจัยและขอรับการสนับสนุนงบประมาณวิจัยจากกองทุน ววน. ให้แยกคำของบประมาณวิจัยออกจากงบประมาณตามภารกิจ ดังนั้น การจัดทำกรอบวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรม พ.ศ. 2566 - 2569 จึงถูกจัดทำขึ้นเพื่อให้สอดคล้องกับบริบทสังคมและแนวทางการจัดทำข้อเสนอวิจัยตามพระราชบัญญัติการส่งเสริมฯ โดยสำนักงานกิจการยุติธรรม (สกธ.) ในฐานะฝ่ายเลขานุการของ กพยช. ได้จัดทำกรอบการวิจัยฯ เพื่อกำหนดเป้าหมายและทิศทางการวิจัยด้านการพัฒนากระบวนการยุติธรรมให้เป็นไปในแนวทางเดียวกันและมีการบูรณาการการทำงาน อันจะเป็นประโยชน์ในการพัฒนาระบบงานยุติธรรมของประเทศ และมีการผลักดันให้มีการนำองค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยไปสู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม ซึ่งสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติและแผนที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ (1) ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580) (2) แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 - 2580) (3) แผนปฏิรูปประเทศ (พ.ศ. 2561 - 2580) และ (4) แผนแม่บทการบริหารงานยุติธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2566 - 2569) รวมทั้งมีการศึกษาวิเคราะห์ถึงการปฏิรูประบบส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม สถานการณ์อาชญากรรม เศรษฐกิจ สังคม และการรับฟังความคิดเห็นจากภาคส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง

        2. กพยช. ในคราวประชุมครั้งที่ 1/2565 เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2565 ได้มีมติเห็นชอบกรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรม พ.ศ. 2566 - 2569 ซึ่งประกอบด้วย 5 กรอบการวิจัย ดังนี้

             2.1 กรอบการวิจัยที่ 1 กรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรมทางอาญา เพื่อสร้างสังคมที่เป็นธรรมและการอยู่ร่วมกันของคนในสังคมอย่างสงบสุข โดยมีประเด็นปฏิรูปสำคัญ เช่น (1) การดำเนินงานในทุกขั้นตอนมีการกำหนดระยะเวลาที่ชัดเจนและมีระบบตรวจสอบความคืบหน้าในการดำเนินงาน (2) มีกลไกช่วยเหลือประชาชนผู้มีอรรถคดีให้เข้าถึงกระบวนการยุติธรรมโดยเสมอภาค และมีหลักประกันคุ้มครองสิทธิที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ และ (3) มีกลไกบังคับการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด เสมอภาค ลดความเหลื่อมล้ำ และนำมาตรการอื่นมาใช้แทนการควบคุมตัว จำคุก กักขัง และมีประเด็นวิจัยเร่งด่วน เช่น (1) การวิจัยเพื่อป้องกันปัญหาอาชญากรรม (2) ชุดโครงการเพื่อพัฒนามาตรการป้องกันการกระทำผิดซ้ำในความผิดอุกฉกรรจ์สะเทือนขวัญที่เกี่ยวกับเพศหรือการใช้ความรุนแรง และ (3) การวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการสืบสวน สอบสวน ฟ้องร้อง และการพิจารณาคดี

              2.2 กรอบการวิจัยที่ 2 กรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรมทางแพ่ง ปกครอง เพื่อสร้างสังคมที่เป็นธรรมและการอยู่ร่วมกันของคนในสังคมอย่างสงบสุข โดยมีประเด็นปฏิรูปสำคัญ เช่น (1) การดำเนินงานในทุกขั้นตอนมีการกำหนดระยะเวลาที่ชัดเจนและมีระบบตรวจสอบความคืบหน้าในการดำเนินงาน (2) มีกลไกช่วยเหลือประชาชนผู้มีอรรถคดีให้เข้าถึงกระบวนการยุติธรรมโดยเสมอภาค และมีหลักประกันคุ้มครองสิทธิที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ และ (3) มีวัฒนธรรมองค์กรที่มุ่งอำนวยความยุติธรรมด้วยความสะดวก รวดเร็ว และขจัดวัฒนธรรมองค์กรที่เป็นอุปสรรคต่อการอำนวยการยุติธรรม โดยนำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อสนับสนุนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมองค์กร และมีประเด็นวิจัยเร่งด่วน เช่น (1) การวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรมทางแพ่ง (2) การวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรมทางปกครอง และ (3) การวิจัยเพื่อพัฒนาการอำนวยความยุติธรรมการเยียวยาผู้เสียหาย การลดความเหลื่อมล้ำ การคุ้มครองสิทธิ

              2.3 กรอบการวิจัยที่ 3 กรอบการวิจัยเพื่อพัฒนากฎหมาย ให้กฎหมายมีความทันสมัยสอดรับกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงและภาวะวิกฤต โดยมีประเด็นปฏิรูปสำคัญ เช่น (1) มีกลไกให้การออกกฎหมายเป็นกฎหมายที่ดีและเท่าที่จำเป็น และมีกลไกในการทบทวนกฎหมายที่มีผลใช้บังคับแล้วเพื่อให้สอดคล้องกับหลักการตามมาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (2) ยกเลิกหรือปรับปรุงกฎหมายที่ล้าสมัยและเป็นอุปสรรคต่อการดำรงชีวิตและการประกอบอาชีพของประชาชน และ (3) มีกลไกทางกฎหมายเพื่อขจัดความเหลื่อมล้ำและสร้างความเป็นธรรมในสังคม และมีประเด็นวิจัยเร่งด่วน เช่น (1) การวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการออกกฎหมาย (2) การวิจัยเพื่อประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย และ (3) การจัดทำแนวทางในการสังคายนากฎหมาย

              2.4 กรอบการวิจัยที่ 4 กรอบการวิจัยเพื่อพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยีในกระบวนการยุติธรรม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการยุติธรรม ทันสมัย สอดรับกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงและภาวะวิกฤต โดยมีประเด็นปฏิรูปสำคัญ ได้แก่ (1) ให้มีการปรับกระบวนทัศน์ในการบริหารงานยุติธรรม เพื่อให้สังคมมีความปลอดภัยอย่างยั่งยืนและมีความเป็นธรรม โดยมีการกำหนดโทษอาญาที่เหมาะสมได้สัดส่วนกับความร้ายแรงของการกระทำผิด มีการกระทำผิดซ้ำลดลง (2) พัฒนาระบบการบำบัดฟื้นฟูผู้เสพและผู้ติดยาเสพติด (3) บูรณาการฐานข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับผู้ต้องหาและจำเลย และ (4) มีการดำเนินมาตรการเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการยุติธรรมสำหรับเด็กและเยาวชน และมีประเด็นวิจัยเร่งด่วน ได้แก่ (1) การพัฒนาระบบฐานข้อมูลด้านกระบวนการยุติธรรม และ (2) การพัฒนานวัตกรรมเพื่อพัฒนากระบวนการยุติธรรม (เช่น การพัฒนางานพิสูจน์หลักฐาน)

              2.5 กรอบการวิจัยที่ 5 กรอบการวิจัยเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพหน่วยงานในกระบวนการยุติธรรม ให้มีระบบบริหารจัดการที่ทันสมัยสอดรับกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงและภาวะวิกฤต โดยมีประเด็นวิจัยเร่งด่วน เช่น (1) ชุดโครงการเพื่อเพิ่มศักยภาพของหน่วยงานในกระบวนการยุติธรรม (2) ชุดโครงการเพื่อพัฒนาศักยภาพของบุคลากรในกระบวนการยุติธรรม และ (3) ชุดโครงการเพื่อพัฒนาและจัดทำตัวชี้วัดกระบวนการยุติธรรม

        3. การบริหารจัดการงานวิจัยด้านการบริหารงานยุติธรรมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการยุติธรรมไทย สกธ. ในฐานะฝ่ายเลขานุการคณะอนุกรรมการพัฒนาและส่งเสริมการวิจัยในกระบวนการยุติธรรมได้พัฒนาระบบบริหารจัดการงานวิจัยด้านกระบวนการยุติธรรม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการยุติธรรมไทย ประกอบด้วยการบูรณาการ 3 กระบวนการ ได้แก่ (1) กระบวนการต้นน้ำ โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องร่วมกันพัฒนาข้อเสนอโครงการวิจัย กำหนดกรอบแผนงานวิจัย พิจารณาหัวข้อโครงการ จัดทำข้อเสนอโครงการ และเสนอขอรับทุนวิจัยร่วมกัน ซึ่งครอบคลุมถึงการจัดทำกรอบการวิจัยฯ ด้วย (2) กระบวนการกลางน้ำ โดยการบริหารและดำเนินโครงการวิจัยต่างๆ ในกระบวนการยุติธรรมหลังจากการได้รับการจัดสรรงบประมาณ การจัดทำสัญญาและหานักวิจัย รวมถึงการติดตามการดำเนินโครงการ และ (3) กระบวนการปลายน้ำ โดยร่วมกันผลักดันให้นำการวิจัยที่แล้วเสร็จไปสู่การใช้ประโยชน์ด้วยการจัดประชุมเวทีสัมมนาวิชาการและการตีพิมพ์เผยแพร่งานวิจัย เพื่อนำผลการประเมินมาใช้ประโยชน์ในการปรับปรุงงานวิจัยในปีต่อๆ ไป ให้มีคุณภาพและสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ดียิ่งขึ้น

(โปรดตรวจสอบมติคณะรัฐมนตรีที่เป็นทางการจากสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีอีกครั้ง)

ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ (รองนายกรัฐมนตรี) 20 กันยายน 2565

สำนักโฆษก   สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี โทร. 0 2288-4396

A9744

Click Donate Support Web