ขออนุมัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น เพื่อดำเนินโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566

Details: Category: มติ ครม.; Published: Tuesday, 09 August 2022 23:13; Hits: 2489

ขออนุมัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น เพื่อดำเนินโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566

คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น ภายใต้กรอบวงเงิน 4,019.80 ล้านบาท เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการดำเนินโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566 จำนวน 1,361 รายการ ตามที่สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) เสนอ โดยรายละเอียดของแผนการใช้จ่ายงบประมาณให้เป็นไปตามความเห็นของสำนักงบประมาณ (สงป.)

สาระสำคัญของเรื่อง

สทนช. รายงานว่า

1. สืบเนื่องจากประเทศไทยประสบปัญหาอุทกภัยเกือบทุกปีที่ผ่านมาและยังประสบปัญหาน้ำท่วมซ้ำซากในหลายพื้นที่ รวมทั้งจากการคาดการณ์สภาพอากาศของกรมอุตุนิยมวิทยาและสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) พบว่าร่องมรสุมพาดผ่านตอนบนของภาคเหนือ และประเทศลาวตอนบนเข้าสู่หย่อมความกดอากาศต่ำที่ปกคลุมบริเวณประเทศเวียดนามตอนบนและอ่าวตังเกี๋ย ประกอบกับมรสุมตะวันตกเฉียงใต้กำลังอ่อนพัดปกคลุมทะเลอันดามันและอ่าวไทย ทำให้ประเทศไทยตอนบนจะมีฝนเพิ่มขึ้น โดยมีฝนตกหนักบางแห่งบริเวณภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ ในช่วงเดือนมิถุนายน - สิงหาคม 2565 กองอำนวยการน้ำแห่งชาติจึงได้ประเมินสถานการณ์น้ำฝนจากการคาดการณ์ของหน่วยงานดังกล่าว พบว่าปริมาณฝนตกสะสมต่อเนื่องอาจส่งผลทำให้เกิดน้ำหลาก น้ำท่วมฉับพลัน และดินถล่ม ประกอบกับปัจจุบันสถานการณ์โรคโควิด 19 ส่งผลให้ประชาชนว่างงานและอพยพกลับสู่ภูมิลำเนาเพิ่มขึ้น จึงทำให้ความต้องการใช้น้ำทั้งในภาคเกษตรกรรมและภาคครัวเรือนเพิ่มขึ้น

2. สทนช. ได้ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดประชุมถอดบทเรียนการบริหารจัดการน้ำฤดูฝน ปี 2564 และได้บูรณาการร่วมกับทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำหนดมาตรการรับมือฤดูฝนปี 2565 จำนวน 13 มาตรการ [เช่น (1) คาดการณ์ชี้เป้าพื้นที่เสี่ยงน้ำท่วมและฝนน้อยกว่าค่าปกติ (2) ซ่อมแซม ปรับปรุงอาคารชลศาสตร์/ระบบระบายน้ำ สถานีโทรมาตรให้พร้อมใช้งาน (3) ปรับปรุง แก้ไขสิ่งกีดขวางทางน้ำ (4) ขุดลอกคูคลองและกำจัดผักตบชวา และ (5) เพิ่มประสิทธิภาพการใช้น้ำและปรับปรุงวิธีการส่งน้ำ เป็นต้น] เพื่อเตรียมความพร้อมรับมือกับสถานการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ทันต่อสถานการณ์ เมื่อวันที่ 18 มกราคม 2565

3. สทนช. ในฐานะฝ่ายเลขานุการคณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติได้จัดทำโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566 เพื่อให้การดำเนินการสอดคล้องตามมาตรการตามข้อ 2 เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล สามารถแก้ไขปัญหาน้ำท่วมอย่างเป็นระบบและบรรเทาความเสียหายให้กับประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์อุทกภัย พร้อมทั้งสนับสนุนการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศ มีรายละเอียดที่สำคัญสรุปได้ ดังนี้

3.1 วัตถุประสงค์โครงการ

3.1.1 เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำ และเตรียมเครื่องจักรเครื่องมือเตรียมพร้อมรับสถานการณ์อุทกภัย ปี 2565

3.1.2 เพื่อเร่งรัดการแก้ไขปัญหา บรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนจากพื้นที่เสี่ยงการเกิดอุทกภัย

3.1.3 เพื่อเพิ่มศักยภาพในการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566

3.1.4 เพื่อซ่อมแซม/ปรับปรุงอาคารชลศาสตร์ ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน

3.2 พื้นที่เป้าหมาย

3.2.1 พื้นที่เสี่ยงเกิดอุทกภัย/ภัยแล้ง ตามที่ สทนช. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำหนด

3.2.2 พื้นที่เสี่ยงที่มีความจำเป็นต้องดำเนินการแก้ไข/บรรเทาปัญหาอุทกภัยและภัยแล้งโดยเร่งด่วนตามที่หน่วยงานในพื้นที่จังหวัดเสนอผ่านคณะอนุกรรมการทรัพยากรน้ำจังหวัด

3.3 ระยะเวลาดำเนินการ

120 วัน นับตั้งแต่ได้รับการจัดสรรงบประมาณ

3.4 ข้อกำหนดในการเสนอแผนงานโครงการ เช่น

3.4.1 แผนงานโครงการ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำหรือเพื่อป้องกันบรรเทาความเสียหายจากอุทกภัย หรือ เพื่อการเตรียมเครื่องจักรเครื่องมือ เตรียมพร้อมรับสถานการณ์อุทกภัย ปี 2565 หรือ เพื่อเพิ่มศักยภาพในการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566

3.4.2 เป็นแผนงานโครงการบันทึกข้อมูลผ่านระบบบริหารจัดการแผนงานโครงการและฐานข้อมูลสำหรับบูรณาการแผนเพื่อการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศ (ระบบ Thai Water Plan : TWP) ที่ผ่านการพิจารณากลั่นกรองจากคณะอนุกรรมการทรัพยากรน้ำจังหวัด และรัฐมนตรีต้นสังกัดให้ความเห็นชอบ

3.4.3 มีตัวชี้วัดที่สอดคล้องกับการดำเนินการตามแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี

3.4.4 แผนงานโครงการมีรายละเอียดความพร้อมสามารถดำเนินการได้ทันทีหลังจากได้รับการจัดสรรงบประมาณ สามารถระบุพิกัดที่ตั้งของโครงการได้ถูกต้องชัดเจน มีแบบรูปรายการ เอกสารประมาณราคาค่าก่อสร้าง รวมทั้งได้รับอนุญาตด้านการใช้ที่ดินแล้ว

3.4.5 ไม่ซ้ำซ้อนกับแผนงานโครงการที่ส่วนราชการดำเนินการแล้ว [จากฐานข้อมูลย้อนหลัง 3 ปี (2563 - 2564) และงบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น พ.ศ. 2565]

3.5 กลุ่มประเภทโครงการ

แบ่งได้เป็น 5 กลุ่มประเภทโครงการ ได้แก่

3.5.1 การซ่อมแซม/ปรับปรุงอาคารชลศาสตร์

เป็นงานซ่อมแซม/ปรับปรุงอาคารชลศาสตร์เพื่อการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ การควบคุม การระบายน้ำ และการเก็บกักน้ำ ให้เกิดประสิทธิภาพรองรับสถานการณ์น้ำหลาก เช่น ซ่อมแซม/ปรับปรุงพนังกั้นน้ำ คันกั้นน้ำ ประตูระบายน้ำ คลองส่ง/ระบายน้ำ อาคารบังคับน้ำ สถานีโทรมาตร เป็นต้น

3.5.2 การปรับปรุง แก้ไขสิ่งกีดขวางทางน้ำ และกำจัดผักตบชวา

เป็นงานที่ดำเนินการปรับปรุงแก้ไขสิ่งกีดขวางทางน้ำที่เกิดจากการก่อสร้าง และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน รวมทั้งสิ่งกีดขวางที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติที่เป็นอุปสรรคต่อการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ การระบายน้ำ การจัดการพื้นที่น้ำท่วม/พื้นที่ชะลอน้ำ เช่น การกำจัดผักตบชวา/วัชพืชน้ำ เป็นต้น

3.5.3 การขุดลอกคูคลอง

เป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำ เช่น ขุดลอกคู คลอง ลำน้ำ แก้มลิง เป็นต้น

3.5.4 การเตรียมความพร้อมวางแผนเครื่องจักรเครื่องมือ

เป็นการเตรียมความพร้อมเครื่องจักรเครื่องมือที่มีอยู่แล้วให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานรองรับสถานการณ์น้ำหลาก เช่น ซ่อมแซมเครื่องสูบน้ำ ซ่อมแซมเครื่องมือเครื่องจักร ซ่อมแซมยานพาหนะขนย้ายเครื่องมือเครื่องจักร เป็นต้น

3.5.5 การเพิ่มปริมาณน้ำต้นทุนเพื่อเก็บกักไว้ใช้ในช่วงฤดูแล้ง

เป็นการจัดหาแหล่งน้ำเพื่อรองรับน้ำส่วนเกินในช่วงฤดูฝนสำรองไว้ใช้ในช่วงเวลาฤดูแล้งถัดไป เช่น สระ/อ่างเก็บน้ำ ระบบกระจายน้ำ ธนาคารน้ำใต้ดิน ขุดเจาะบ่อบาดาล ปฏิบัติการฝนหลวง เป็นต้น

4. คณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติในคราวประชุมครั้งที่ 1/2565 วันที่ 14 มีนาคม 2565 ที่มี รองนายกรัฐมนตรี (พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ) เป็นประธานกรรมการ ได้มีมติเห็นชอบมาตรการฤดูฝน ปี 2565 จำนวน 13 มาตรการ และโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566 โดยรองนายกรัฐมนตรี (พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ) ได้มีข้อสั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องพิจารณาดำเนินการจัดทำแผนปฏิบัติการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป และคณะรัฐมนตรีได้มีมติ (3 พฤษภาคม 2565) รับทราบและเห็นชอบด้วยแล้ว

5. สทนช. ได้แจ้งให้หน่วยงานเสนอแผนงานโครงการที่มีความจำเป็นเร่งด่วนสอดคล้องกับโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566 ดังกล่าว โดยแผนงานโครงการได้ผ่านคณะอนุกรรมการทรัพยากรน้ำจังหวัดพิจารณาความเหมาะสม พร้อมทั้งจัดลำดับความสำคัญของแผนงานโครงการแล้วตามลำดับ ต่อมา สทนช. ได้ดำเนินการรวบรวมตรวจสอบ และกลั่นกรองแผนงานโครงการจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง พบว่ามีแผนงานโครงการที่ต้องดำเนินการเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566 ได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล สามารถบรรเทาและป้องกันความเสียหายจากอุทกภัยและภัยแล้ง จำนวน 4,428 รายการ ในกรอบวงเงินงบประมาณ 8,242.53 ล้านบาท

6. สงป. ได้นำแผนงานโครงการตามข้อ 5 กราบเรียนนายกรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบแล้ว นายกรัฐมนตรีเห็นชอบในหลักการให้หน่วยรับงบประมาณดำเนินการตามโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566 จำนวน 5 กระทรวง 13 หน่วยงาน จำนวน 1,361 รายการ ภายในกรอบงบประมาณ 4,019.80 ล้านบาท โดยให้ใช้จ่ายจากงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น สามารถจำแนกตามกระทรวงและหน่วยงาน ได้ดังนี้

หน่วยงาน	จำนวน (รายการ)	วงเงิน (ล้านบาท)
กระทรวงกลาโหม (กห.)	32	23.31
กองทัพบก	1	6.80
หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา	31	16.51
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)	2	76.45
สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน)	2	76.45
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (กษ.)	411	1,190.43
กรมชลประทาน	410	1,149.57
กรมฝนหลวงและการบินเกษตร	1	40.86
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.)	139	432.91
กรมทรัพยากรน้ำ	57	378.93
กรมทรัพยากรน้ำบาดาล	82	53.98
กระทรวงมหาดไทย (มท.)	777	2,296.70
เทศบาลเมือง	1	3.50
เทศบาลตำบล	52	166.21
เทศบาลนคร	2	880.00
จังหวัด	34	24.75
องค์การบริหารส่วนจังหวัด	477	611.73
องค์การบริหารส่วนตำบล	211	610.51
รวมทั้งสิ้น	1,361	4,019.80

ทั้งนี้ สงป. ขอให้พิจารณาดำเนินการ ดังนี้

6.1 ให้หน่วยรับงบประมาณ ได้แก่ กรมชลประทาน กรมฝนหลวงและการบินเกษตร กรมทรัพยากรน้ำ กรมทรัพยากรน้ำบาดาล สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) กองทัพบก กองบัญชาการกองทัพไทยโดยหน่วยบัญชาการทหารพัฒนาจังหวัด 10 จังหวัด องค์การบริหารส่วนจังหวัด 10 แห่ง เทศบาลเมือง 1 แห่ง เทศบาลนคร 1 แห่ง และกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เป็นผู้เสนอขอรับจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น โดยตรงตามขั้นตอนของระเบียบและแนวทางที่เคยปฏิบัติต่อไป

6.2 สำหรับโครงการของจังหวัดซึ่งต้องบรรจุในแผนพัฒนาจังหวัดตามพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ พ.ศ. 2551 หากยังมิได้กำหนดอยู่ในแผนพัฒนาจังหวัด เห็นควรให้ไปดำเนินการบรรจุในแผนพัฒนาจังหวัดให้ครบถ้วนตามขั้นตอนต่อไปด้วย ทั้งนี้ ในส่วนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นตรวจสอบ หากพบว่าเป็นหน่วยรับงบประมาณตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ให้ขอรับการจัดสรรงบประมาณได้โดยตรง หากมิใช่ ให้เสนอขอรับการจัดสรรงบประมาณผ่านกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (สทนช. ได้กำหนดในหลักเกณฑ์การเสนอแผนงานโครงการเพื่อให้เป็นไปตามภารกิจของหน่วยรับงบประมาณเรียบร้อยแล้ว)

6.3 ให้หน่วยรับงบประมาณที่เกี่ยวข้องเร่งดำเนินการตามขั้นตอนของกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ และมติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง โดยคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของทางราชการและประโยชน์ที่ประชาชนจะได้รับเป็นสำคัญ เพื่อให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของโครงการ และให้เร่งรัดดำเนินการก่อหนี้ผูกพันให้แล้วเสร็จภายในเดือนกันยายน 2565 และเร่งรัดการดำเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 120 วัน โดยให้จัดทำแผนการปฏิบัติงานและ แผนการใช้จ่ายงบประมาณ เพื่อขอทำความตกลงในรายละเอียดกับ สงป. ตามขั้นตอนต่อไป

6.4 ให้ สทนช. ในฐานะฝ่ายเลขานุการกองอำนวยการน้ำแห่งชาติติดตาม และประเมินผลการดำเนินโครงการเพื่อรายงานผลสัมฤทธิ์หรือประโยชน์ที่จะได้รับจากการดำเนินโครงการต่อนายกรัฐมนตรีเพื่อทราบด้วย

7. เมื่อดำเนินการแล้วเสร็จจะมีพื้นที่รับประโยชน์ประมาณ 35,723 ไร่ มีปริมาณน้ำเพิ่มขึ้นประมาณ 34.02 ล้านลูกบาศก์เมตร ประชาชนได้รับประโยชน์ประมาณ 36,735 ครัวเรือน และสามารถกำจัดผักตบชวา/วัชพืชน้ำได้ประมาณ 4.74 ล้านตัน รวมถึงสามารถซ่อมแซม/ปรับปรุงอาคารชลศาสตร์ให้สามารถใช้งานได้ตามวัตถุประสงค์ จำนวน 394 แห่ง อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มการลงทุนภาครัฐโดยการช่วยกระตุ้นการซื้อวัสดุและจ้างแรงงานคนในท้องถิ่นด้วย

8. สทนช. ได้จัดทำรายละเอียดข้อมูลที่หน่วยงานของรัฐต้องเสนอพร้อมกับการขออนุมัติต่อคณะรัฐมนตรีตามมาตรา 27 ของพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 ด้วยแล้ว และจะแจ้งให้หน่วยรับงบประมาณเร่งรัดดำเนินโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในช่วงฤดูฝน ปี 2565 และการกักเก็บน้ำเพื่อฤดูแล้ง ปี 2565/2566 ให้เป็นไปตามความเห็นของ สงป. ให้แล้วเสร็จตามระยะเวลาที่กำหนด รวมถึงให้เป็นไปตามขั้นตอนของกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ หนังสือเวียน มติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนมาตรฐานของทางราชการให้ถูกต้องครบถ้วนในทุกขั้นตอน เพื่อให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของโครงการอย่างเคร่งครัด โดยคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของทางราชการและประโยชน์ที่ประชาชนจะได้รับเป็นสำคัญต่อไป