การขอความเห็นชอบต่อร่างเอกสารผลลัพธ์ของเวทีทบทวนการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างประเทศและคำมั่นโดยสมัครใจของไทย

Details: Category: มติ ครม.; Published: Wednesday, 18 May 2022 22:46; Hits: 5646

การขอความเห็นชอบต่อร่างเอกสารผลลัพธ์ของเวทีทบทวนการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างประเทศและคำมั่นโดยสมัครใจของไทย

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบต่อร่างปฏิญญาความคืบหน้า (Progress Declaration) ของการดำเนินการตาม GCM และเห็นชอบให้คณะผู้แทนไทยร่วมรับรองร่างปฏิญญาความคืบหน้าฯ ในเวทีทบทวนการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างประเทศ ทั้งนี้ หากมีความจำเป็นและมีการเสนอปรับแก้ร่างเอกสารในส่วนที่ไม่ใช่สาระสำคัญหรือไม่ขัดต่อผลประโยชน์ของไทยให้กระทรวงการต่างประเทศ (กต.) หรือส่วนราชการเจ้าของเรื่องดำเนินการได้โดยไม่ต้องเสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาอีก รวมทั้งเห็นชอบต่อร่างคำมั่นโดยสมัครใจของไทยเกี่ยวกับการดำเนินการตามข้อตกลงระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐานที่ปลอดภัย เป็นระเบียบ และปกติ เพื่อให้คณะผู้แทนไทยประกาศในเวทีทบทวนการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างประเทศตามที่กระทรวงการต่างประเทศ (กต.) เสนอ

สาระสำคัญของเรื่อง

1. ร่างปฏิญญาความคืบหน้าฯ เป็นเอกสารผลลัพธ์ของเวทีทบทวนฯ โดยเป็นเอกสารที่ไม่มีถ้อยคำหรือบริบทใดที่มุ่งจะก่อให้เกิดพันธกรณีภายใต้บังคับของกฎหมายระหว่างประเทศ จึงไม่เป็นสนธิสัญญาตามกฎหมายระหว่างประเทศ และไม่เป็นหนังสือสัญญาตามมาตรา 178 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 และไม่ได้มุ่งให้มีการเจรจาเพื่อเปิดประเด็นสาระใหม่ที่มากเกินไปกว่าที่ GCM ได้เคยตกลงไว้

2. สาระสำคัญของร่างปฏิญญาความคืบหน้าฯ เป็นการยืนยันความสำคัญของหลักการและวัตถุประสงค์ของข้อตกลงฯ และสะท้อนความคืบหน้า ความท้าทาย ช่องว่างและข้อเสนอแนะในการดำเนินการตามข้อตกลงฯ เช่น (1) การต่อยอดจากการดำเนินการและแนวปฏิบัติที่ดีในช่วงการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) รวมถึงการเข้าถึงบริการขั้นพื้นฐานต่างๆ และวัคซีน (2) การเคารพสิทธิมนุษยชน สิทธิขั้นพื้นฐาน และการคุ้มครองสตรีและเด็กหญิงผู้โยกย้ายถิ่นฐาน (3) การเพิ่มความพยายามในการส่งเสริมการโยกย้ายถิ่นฐานที่ปลอดภัย เป็นระเบียบ และปกติ เพื่อตอบสนองสถานการณ์ด้านแรงงาน และการสร้างช่องทางการโยกย้ายถิ่นฐานสำหรับผู้โยกย้ายถิ่นฐานที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และความเสื่อมโทรมทางสิ่งแวดล้อม รวมทั้งสถานการณ์เปราะบางอื่นๆ (4) การดำเนินการด้านต่างๆ เช่น การให้ข้อมูลด้านสิทธิและพันธกรณีแก่ผู้โยกย้ายถิ่นฐาน การยอมรับการพิสูจน์อัตลักษณ์ทางกฎหมาย การยอมรับทักษะและวุฒิการศึกษา การลดค่าใช้จ่ายในการส่งเงินกลับประเทศต้นทาง (5) การทบทวนการดำเนินการตาม GCM (6) การบูรณาการการโยกย้ายถิ่นฐานในแผนพัฒนาระดับชาติและกรอบการดำเนินการที่เกี่ยวข้อง (7) การส่งเสริมขีดความสามารถของประเทศ การแบ่งปันแนวปฏิบัติที่ดีและการสนับสนุนทางการเงินให้แก่ Migration Multi-Partner Trust Fund (8) การสนับสนุนให้รัฐสมาชิกและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียให้คำมั่นผ่าน Pledging Initiative (9) การพัฒนากลไกการขึ้นฝั่ง (disembarkment mechanisms) สำหรับผู้ที่ได้รับการช่วยชีวิต และ (10) การขอให้ประธานสมัชชาสหประชาชาติจัดการประชุมเต็มคณะของสมัชชาฯ เพื่อพิจารณารายงานราย 2 ปีของเลขาธิการสหประชาชาติเกี่ยวกับการดำเนินการตาม GCM

3. ร่างคำมั่นโดยสมัครใจของไทยเกี่ยวกับการดำเนินการตาม GCM

1) ตามที่เครือข่ายสหประชาชาติว่าด้วยการโยกย้ายถิ่นฐานได้ขอให้ประเทศต่างๆ พิจารณาให้คำมั่นโดยสมัครใจเกี่ยวกับการดำเนินการตาม GCM กระทรวงการต่างประเทศได้จัดทำร่างคำมั่นโดยพัฒนามาจากประเด็นที่ไทยเคยให้คำมั่นไว้ในกรอบอื่นๆ หรือเป็นเรื่องที่ไทยมีนโยบายในหลักการอยู่แล้ว แต่ยังดำเนินการให้เกิดความก้าวหน้าเพิ่มเติมได้อีก

2) กระทรวงการต่างประเทศได้นำร่างคำมั่นเข้าสู่การพิจารณาของคณะทำงานขับเคลื่อนการนำข้อตกลงระหว่างประเทศว่าด้วยผู้ลี้ภัยและข้อตกลงระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐานที่ปลอดภัย เป็นระเบียบ และปกติ ไปปฏิบัติ เมื่อวันที่ 20 เมษายน 2565 ซึ่งที่ประชุมคณะทำงานขับเคลื่อนฯ ได้พิจารณาให้ความเห็นเพิ่มเติม และเห็นพ้องให้เสนอคำมั่นโดยสมัครใจต่อการดำเนินการตาม GCM ดังนี้ (1) ให้บุตรของผู้โยกย้ายถิ่นฐานทุกคนที่เกิดในประเทศไทยได้รับการจดสูติบัตร (2) พัฒนาระบบหลักประกันสุขภาพให้ครอบคลุมผู้โยกย้ายถิ่นฐานกลุ่มต่างๆ มากขึ้น (3) นำมาตรการทางเลือกแทนการคุมขังเด็กผู้โยกย้ายถิ่นฐานมาใช้อย่างมีประสิทธิภาพ (4) ส่งเสริมทัศนคติที่ดีของสาธารณชนเกี่ยวกับประโยชน์ของผู้โยกย้ายถิ่นฐานและขจัดการเลือกปฏิบัติและการตีตราผู้โยกย้ายถิ่นฐาน