การนำเสนอเมืองโบราณศรีเทพเข้าสู่บัญชีรายชื่อมรดกโลก

Details: Category: มติ ครม.; Published: Wednesday, 20 January 2021 02:55; Hits: 6593

การนำเสนอเมืองโบราณศรีเทพเข้าสู่บัญชีรายชื่อมรดกโลก

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบเอกสารนำเสนอเข้าสู่บัญชีรายชื่อมรดกโลก เมืองโบราณศรีเทพ และ ให้ประธานกรรมการแห่งชาติว่าด้วยอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลก (พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ) ลงนามในเอกสารนำเสนอเมืองโบราณศรีเทพเข้าสู่บัญชีรายชื่อมรดกโลกต่อศูนย์มรดกโลก กรุงปารีส สาธารณรัฐฝรั่งเศส ตามที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเสนอ

รายละเอียด ดังนี้

ข้อมูลทั่วไป - ชื่อประเทศภาคีสมาชิก : จังหวัดเพชรบูรณ์ ประเทศไทย

- ชื่อแหล่ง : เมืองโบราณศรีเทพ

ข้อมูลแหล่งมรดกทางวัฒนธรรม - ขอบเขตของแหล่งที่เสนอขึ้นทะเบียนมรดกโลก : แหล่งมรดกวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้อง 3 แหล่ง ได้แก่ เมืองโบราณศรีเทพ (เมืองในและเมืองนอก) โบราณสถานเขาคลังนอก และโบราณสถานถ้ำเขาถมอรัตน์

- พื้นที่แหล่งวัฒนธรรมรวม 866.475 เฮกตาร์ (ประมาณ 8.66 ตารางกิโลเมตร) และ มีพื้นที่กันชน 4,871.204 เฮกตาร์ (ประมาณ 48.71 ตารางกิโลเมตร)

เหตุผลที่สมควรสำหรับการมีคุณค่าความโดดเด่นเป็นสากล (1) เมืองโบราณศรีเทพมีรูปแบบ ผังเมืองที่มีคูน้ำคันดินล้อมรอบ โดยผังเมืองขยายเป็น 2 ชั้นซ้อนกัน เรียกว่า เมืองในและเมืองนอก (2) ศาสนสถานเขาคลังนอกที่แสดงถึงความเป็นมณฑลจักรวาลที่หลงเหลือหลักฐานค่อนข้างสมบูรณ์ (3) ศาสนสถานถ้ำถมอรัตน์ที่มีความสำคัญของศาสนสถานประเภทถ้ำ (4) ประติมากรรม “สกุลช่างศรีเทพ” ที่มีความโดดเด่นและแตกต่างจากประติมากรรมในยุคสมัยเดียวกัน โดยเป็นประติมากรรมสลักลอยตัว เอียงตน และมีลักษณะสีหน้าผสมผสาน

เกณฑ์ที่เหมาะสม เกณฑ์สำหรับการนำเสนอเมืองโบราณศรีเทพขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกจำนวน 2 ข้อ ดังนี้ (1) เกณฑ์ข้อที่ 2 : ความสำคัญของการแลกเปลี่ยนคุณค่าของมนุษย์ในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งหรือในพื้นที่ในวัฒนธรรมใดๆ ของโลกผ่านการพัฒนาด้านสถาปัตยกรรมหรือทางเทคโนโลยี อนุสรณ์ศิลป์ การวางแผนผังเมืองหรือการออกแบบภูมิทัศน์ เนื่องจากเมืองโบราณศรีเทพ มีอายุอยู่ราวพุทธศตวรรษที่ 12 – 16 เป็นเมืองที่มีการสร้างกำแพงเมือง คูเมือง และมีการติดต่อรับคติความเชื่อทางศาสนา ทั้งพุทธศาสนาแบบเถรวาท มหายาน และศาสนาฮินดู ที่ปรากฏหลักฐานทั้งทางด้านสถาปัตยกรรมและประติมากรรมต่างๆ เช่น ศาสนสถานเขาคลังนอก ศาสนสถานถ้ำถมอรัตน์ (2) เกณฑ์ข้อที่ 3 : เป็นประจักษ์พยานหลักฐานที่ยอดเยี่ยมหรือหาที่เสมือนไม่ได้ของประเพณีวัฒนธรรมหรืออารยธรรมทั้งที่ยังคงอยู่หรือสูญหายไปแล้ว ซึ่งมีเหตุผลสนับสนุน คือ เมืองโบราณศรีเทพที่มีความสำคัญมากในสมัยทวารวดีที่ยังคงหลงเหลือหลักฐานทางโบราณคดีและงานศิลปกรรม สามารถแสดงความเป็นศูนย์กลางของอารยธรรม มีการติดต่อสัมพันธ์กับวัฒนธรรมใกล้เคียงตั้งแต่วัฒนธรรมอินเดีย วัฒนธรรมเขมร และวัฒนธรรมทวารวดีจากแหล่งอื่นๆ รวมทั้งเมืองโบราณศรีเทพยังแสดงให้เห็นถึงการอยู่ร่วมกันของชุมชนที่ต่างศาสนาในระยะเวลาเดียวกัน เนื่องจากมีที่ตั้งอยู่บริเวณตอนกลางที่เชื่อมโยงเส้นทางสัญจร

แผนการบริหารจัดการเมืองโบราณศรีเทพ เป็นไปตามแผนแม่บทการอนุรักษ์ของอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพฉบับปัจจุบันและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง และเป็นไปตามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือในการอนุรักษ์มรดกโลกทางวัฒนธรรม เมืองโบราณศรีเทพ ระหว่างสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กรมศิลปากร และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น อำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ เพื่อแสดงถึงการปกป้องและอนุรักษ์อย่างยั่งยืน

ทั้งนี้ ประเทศไทยจะต้องนำเสนอเอกสารฯ ต่อศูนย์มรดกโลก กรุงปารีส สาธารณรัฐฝรั่งเศส ภายในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2564 เพื่อเข้าวงรอบการพิจารณาขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกของคณะกรรมการมรดกโลกซึ่งมีกำหนดการประชุมสมัยสามัญ ครั้งที่ 44 ในช่วงเดือนมิถุนายน – กรกฎาคม 2564

ปัจจุบันประเทศไทยมีสถานที่ที่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกรวม 5 แหล่ง ได้แก่ (1) นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา (2) เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร (3) แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง (4) เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่ – ห้วยขาแข้ง และ (5) ป่าดงพญาเย็น – เขาใหญ่ โดยที่ผ่านมาคณะรัฐมนตรีเคยเห็นชอบการเสนอสถานที่เป็นแหล่งมรดกโลกในลักษณะเดียวกัน คือ พื้นที่กลุ่มป่าแก่งกระจาน (ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 29 มกราคม 2556 และ 21 มกราคม 2563) ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการพิจารณาของคณะกรรมการมรดกโลก