- Details
- Category: ศาสนา
- Published: Thursday, 17 December 2015 10:59
- Hits: 12304
ส่งเสด็จ ทั่วไทยอาลัยสังฆราช สมเด็จพระบรมฯ ทรงเป็นประธาน นับหมื่นร่วมพิธี เชิญพระโกศศพ วันนี้-เก็บพระอัฐิ
ทั่วประเทศร่วมใจ วางดอกไม้จันทน์ถวายอาลัย-ส่งเสด็จ"สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ"ในพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ ชาวพุทธนับหมื่นร่วมริ้วขบวนอิสริยยศแห่เชิญพระโกศพระศพจากวัดบวรฯไปยังพระเมรุที่วัดเทพศิรินทราวาส สองฟากถนนที่ขบวนผ่านดารดาษไปด้วยโต๊ะหมู่บูชา กังวานก้องด้วยเสียงสวดมนต์ระลึกพระคุณ "สมเด็จพระบรมฯ"เสด็จฯทรงเป็นประธานในพิธีสำคัญ โดยมีพระบรมวงศานุวงศ์โดยเสด็จด้วยจำนวนมาก ชาวเมือง กาญจน์กว่าหมื่นคนร่วมแสดงความอาลัย-วางช่อไม้จันทน์ที่วัดเทวสังฆาราม
วันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2558 ปีที่ 25 ฉบับที่ 9150 ข่าวสดรายวัน
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ แทนพระองค์ พร้อมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จขึ้นพระเมรุ ทรงวางดอกไม้จันทน์ ในพระราชพิธีพระราชทานเพลิง พระศพ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ณ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 16 ธ.ค
ร่วมพิธีพระศพสังฆราชตั้งแต่เช้า
เมื่อเวลา 05.00 น. วันที่ 16 ธ.ค. ที่วัดบวรนิเวศวิหาร ถนนพระสุเมรุ ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ประชาชนที่อยู่บริเวณใกล้เคียงพื้นที่วัด และประชาชนจากพื้นที่ต่างๆ เริ่มทยอยเข้า สักการะพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก บริเวณรอบนอกตำหนักเพ็ชร และร่วมอยู่ถึงขบวนเชิญพระโกศพระศพเคลื่อนไปยังวัดเทพ ศิรินทราวาสราชวรวิหาร
ส่วนบริเวณรอบวัดและบริเวณที่ขบวนเคลื่อนผ่าน ประชาชนจำนวนมาก ได้ตั้งโต๊ะหมู่บูชาตลอดเส้นทาง และในพื้นที่บริเวณรอบวัด มีโรงทานอาหารจากห้องสมุดหนังสือธรรมะนานาชาติดวงแข ให้บริการเจ้าหน้าที่และประชาชนผู้มาร่วมงาน
สำหรับ ช่วงเช้า เจ้าหน้าที่ปิดถนนพระสุเมรุ ตั้งแต่แยกบางลำพูถึงแยกสิบสามห้าง ถนนสิบสามห้างตลอดสาย ถนนบวรนิเวศตลอดสาย ถนนบ้านพานถมตลอดสาย ถนนดินสอตั้งแต่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตยถึงถนนพระ สุเมรุ ไม่ให้รถเข้าและออกพื้นที่ และในบริเวณวัดมีเจ้าหน้าที่ทหาร นำสุนัขดมกลิ่น ตรวจสอบรอบบริเวณภายในวัด
เชิญพระศพประดิษฐานบนราชรถ
ต่อเวลา 06.00 น. ที่ถนนพระสุเมรุ หน้าวัดบวรนิเวศวิหาร เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวัง เจ้าหน้าที่กรมการศาสนา เจ้าหน้าที่สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ศิษยานุศิษย์ ตลอดจนหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้จัดเตรียมริ้วขบวนเคลื่อนพระโกศพระศพ
จากนั้นเวลา 07.00 น. ที่ตำหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร พล.ท.ม.จ.เฉลิมศึก ยุคล ผู้แทนพระองค์เสด็จมาทรงเป็นประธานในพิธีสงฆ์ในช่วงเช้า เพื่อถวายภัตตาหารเช้าแด่พระภิกษุสงฆ์ 10 รูป ได้แก่ พระพรหมมุนี จากวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร, พระพรหมมังคลาจารย์ จากวัดไตรมิตรวิทยาราม, พระธรรมสิทธิเวที จากวัดสังเวชวิศยาราม, พระเทพประสิทธิโสภณ จากวัดเทพ ศิรินทราวาส, พระเทพสิทธิโกศล จากวัดพลับ พลาชัย, พระเทพดิลก จากวัดปทุมวนาราม, พระเทพวิสุทธาภรณ์ จากวัดอินทรวิหาร, พระราชวราภรณ์ จากวัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม, พระราชธรรมาภรณ์ จากวัด สุทัศนเทพวราราม และพระกิตติวิมลเมธี จากวัดโสมนัสวิหาร
พล.ท.ม.จ.เฉลิมศึก ทรงทอดผ้าไตร พระสงฆ์ 10 รูปสดับปกรณ์ ถวายอนุโมทนา ถวายดิเรก ก่อนจะเดินทางออกจากตำหนัก เพ็ชร จากนั้นได้มีการเชิญพระโกศพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ จากตำหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร ไปขึ้นประดิษฐานบนราชรถ โดยมีสมเด็จพระวันรัต รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศนิเวศราชวรวิหาร และพระเถรานุเถระร่วมส่งเสด็จหน้าประตูวัดบวรนิเวศวิหาร
นับหมื่นร่วมริ้วขบวนด้วยอาลัย
ต่อมาเวลา 08.00 น. วันที่ 16 ธ.ค. ที่บริเวณถนนพระสุเมรุ หน้าวัดบวรนิเวศวิหาร จัดขบวนพระอิสริยยศ เป็น 3 ตอนหลัก ประกอบด้วย ส่วนที่ 1 ตำรวจม้านำริ้วขบวนวงโยธวาทิต กองผสมทหารรักษาพระองค์ 3 กองพัน ทหาร 3 เหล่าทัพ 420 นาย ส่วนที่ 2 ขบวนเชิญพระโกศ มีธง 3 ชาย นำริ้ว คู่แห่ กลองชนะ สังข์ แตร รถพระอ่านพระอภิธรรมนำ ราชรถทรงพระโกศพระศพ 484 นาย ราชรถทรงพระโกศพระศพ ข้าราชการกระทรวงวัฒนธรรม ข้าราชการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติเป็นคู่เคียง แวดล้อมด้วยเครื่องสูงแห่นำเป็นพระเกียรติยศตามราชประเพณี ร่วมด้วยหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ส่วนที่ 3 เป็นขบวนตาม นำโดยเครื่องประกอบสมณศักดิ์ ขบวนพระประยูรญาติและคณะศิษยานุศิษย์ 13 ตอน ตอนละ 40 คน รวมทั้งสิ้น 520 คน
โดยเคลื่อนขบวนแห่เชิญพระโกศพระศพจากวัดบวรนิเวศวิหาร ไปตามถนนพระสุเมรุเลี้ยวซ้ายข้ามสะพานผ่านฟ้าลีลาศ ไปตามถนนหลานหลวง เลี้ยวขวาไปตามถนนกรุงเกษม เลี้ยวขวาถนนหลวง เข้าสู่สุสานหลวง วัดเทพศิรินทราวาส ทางประตูด้านใต้ ตั้งขบวนพระอิสริยยศ เชิญพระโกศเวียน พระเมรุ โดยราชรถ จำนวน 3 รอบ แล้วเชิญพระลองในขึ้นประดิษฐานยังพระจิตกาธานในพระเมรุ ตามกำหนดพิธี เวลา 10.00 น. โดยตั้งแต่เชิญพระโกศพระศพถึงพระเมรุ มีพระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรมประจำซ่างพระเมรุ รวมทั้งมีประชาชนอีกหลายหมื่นคนเดินตามริ้วขบวนส่งเสด็จด้วยความอาลัย
เมื่อเชิญพระลองในขึ้นประดิษฐานยังพระจิตกาธานในพระเมรุแล้วพล.ท.ม.จ.เฉลิมศึก ผู้แทนพระองค์ ได้เสด็จขึ้นพระเมรุ เพื่อทอดผ้าไตร โดยมีสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ วัดปากน้ำ สดับปกรณ์
สวดมนต์-โต๊ะหมู่บูชา 2 ฟากถนน
ผู้สื่อข่าวรายงานอีกว่า สำหรับบรรยากาศตลอดเส้นทางริ้วขบวนเคลื่อนผ่าน มีพุทธ ศาสนิกชน และประชาชนจำนวนมาก ที่มาร่วมส่งเสด็จแต่งกายไว้ทุกข์ พร้อมตั้งโต๊ะหมู่ประดิษฐานพระรูปสมเด็จพระสังฆราช เพื่อส่งเสด็จด้วยท่าทีที่สำรวม อีกทั้งประชาชนบางส่วนได้ถือพระรูปสมเด็จพระสังฆราชยกไว้เหนือศีรษะ เพื่อแสดงความไว้อาลัยและแสดงเคารพศรัทธา นอกจากนี้ ยังมีประชาชนหลายหมื่นคนที่ร่วมเดินตามริ้วขบวนเคลื่อนพระโกศพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก โดยบางคนได้สวดมนต์ตลอดเส้นทาง ขณะที่บริเวณร้านค้าต่างๆ ได้แขวนป้ายเขียนข้อความแสดงความอาลัยด้วย
สำหรับ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับขบวนพระอิสริยยศ พิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ประกอบด้วย วัดบวรนิเวศวิหาร, วัดเทพ ศิรินทราวาส, สำนักพระราชวัง, กระทรวงวัฒนธรรม, กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์, กรมประชาสัมพันธ์ , กรมศิลปากร, กรุงเทพมหานคร , สำนักงานตำรวจแห่งชาติ, กองบัญชาการตำรวจนครบาล, สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ, มูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์, วชิราวุธวิทยาลัย, โรงเรียน ภ.ป.ร. ราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์, โรงเรียนวัดบวรนิเวศ, โรงเรียนผู้รู้ ญ.ส.ส.80, โรงเรียนสมเด็จพระญาณสังวรในพระสังฆราชูปถัมภ์, มหาวิทยาลัย มหามกุฏราชวิทยาลัย, โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย, โรงพยาบาลพระสังฆราชองค์ที่ 19, โรงเรียนรัตนโกสินทร์สมโภช บวรนิเวศศาลายา ในพระสังฆราชูปถัมภ์, โรงเรียนสมเด็จพระปิยมหาราชรมณียเขต และ มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
บรรยากาศตั้งแต่เริ่มพิธีมีศิษยานุศิษย์และประชาชนจำนวนมากสวมชุดดำร่วมส่งเสด็จเนืองแน่นเต็มสองข้างทางที่ขบวนแห่เคลื่อนผ่าน รวมทั้งมีประชาชนร่วมเดินส่งเสด็จตามริ้วขบวนพระอิสริยยศอีกจำนวนมาก
แน่วแน่ต่อแถววางดอกไม้จันทน์
เมื่อเวลา 10.00 น. ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศที่สนามหน้าร.ร.วัดบวรฯ ว่าหลังริ้วขบวนพระโกศพระศพสมเด็จพระสังฆราช เคลื่อนผ่านไปยังวัดเทพศิรินทราวาส มีพุทธ ศาสนิกชน และประชาชนจำนวนมาก นั่งรอภายในเต็นท์ที่ทางวัดจัดเตรียมไว้เพื่อรอถวายดอกไม้จันทน์ ซึ่งจะเปิดให้วางในเวลา 12.30 น. กระทั่งเวลา 11.35 น. ประชาชนต่างแห่เข้าแถวเพื่อถวายดอกไม้จันทน์อย่างล้นหลาม ท่ามกลางบรรยากาศที่ร้อนจัด ประกอบกับประชาชนยืนรอเข้าแถวเป็นระยะเวลานาน ทำให้หญิงไม่ทราบชื่อและนามสกุล อายุ 46 ปี และผู้สูงอายุ 1 ราย เป็นลมระหว่างยืนเข้าแถว เบื้องต้น เจ้าหน้าที่หน่วยพยาบาลเคลื่อนที่ของร.พ.จุฬาฯ เข้าปฐมพยาบาลเรียบร้อยแล้ว
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ขณะรอกำหนดเวลาถวายดอกไม้จันทน์ ได้มีประชาชนรายหนึ่งเดินเข้ามาสอบถามเจ้าหน้าที่สำนักเทศกิจ กรุงเทพมหานคร ถึงการปฏิบัติงานให้ประชาชน เข้าแถวรอก่อนกำหนด โดยนายพรเลิศ เพ็ญพาส หัวหน้าฝ่ายตรวจและปฏิบัติการ สำนักเทศกิจกรุงเทพมหานคร กล่าวว่า ได้นำ เจ้าหน้าที่ดูแลความเรียบร้อยของประชาชนที่เข้าร่วมถวายดอกไม้จันทน์ โดยได้กำหนดเวลา 12.30 น. เพื่อถวายดอกไม้จันทน์ แต่ในช่วงที่ประชาชนนั่งรอได้เตรียมดำเนินการประกาศให้ประชาชนตั้งแถวรอประมาณ 12.15 น. แต่เมื่อถึงเวลาประมาณ 11.35 น. ประชาชนต่างทยอยมาเข้าแถวรอ จึงทำให้เกิดอาการเป็นลมดังกล่าว ทั้งนี้ เจ้าหน้าที่ต่างประสานและเตรียมอำนวยความสะดวกให้กับประชาชนอย่างเต็มกำลัง
รับหนังสือที่ระลึกพระราชพิธี
ต่อมาเวลา 12.30 น. นายวิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นำเจ้าหน้าที่ข้าราชการ ถวายดอกไม้จันทน์ ก่อนเจ้าหน้าที่สำนักเทศกิจ กรุงเทพมหานคร จะจัดแถวให้ประชาชนทยอยวางดอกไม้จันทน์ พร้อมรับหนังสือ "พระประวัติสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก" ซึ่งจัดทำโดยวัดบวรฯ จำนวน 50,000 เล่ม และหนังสือ "พระสังฆราชาสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก และสมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์" ซึ่งจัดทำโดยหน่วยงานของกรุงเทพมหานคร จำนวน 50,000 เล่ม เพื่อแจกจ่ายแก่ผู้ที่มาถวายดอกไม้จันทน์ โดยล่าสุด ผู้เข้าถวายดอกไม้จันทน์จุดวัดบวรฯ ได้มีแถวท้ายขบวนอยู่บริเวณร.ร.สตรีวิทยา
ด้านนางกมล วรรณะ อายุ 81 ปี ชาวจังหวัด ระนอง กล่าวว่า ตั้งใจมางานพระศพสมเด็จพระสังฆราชโดยเฉพาะ โดยมาตั้งแต่ก่อน 06.00 น. เพื่อเฝ้ารอส่งเสด็จ ซึ่งรู้สึกปลาบปลื้มปีติมากที่ได้ร่วมถวายดอกไม้จันทน์ ซึ่งหลังจากนี้ตนจะน้อมนำธรรมะมาปรับใช้กับชีวิตประจำวัน
วัดเทพศิรินทร์ต่อคิววางไม้จันทน์
สำหรับบรรยากาศบริเวณซุ้มรับดอกไม้จันทน์ วัดเทพศิรินทราวาสนั้น ประชาชนต่างแห่มาวางดอกไม้จันทน์จนแน่นวัด ทำให้ไม่มีที่ยืนทางวัดจึงต้องเปิดพระอุโบสถ เพื่อให้ประชาชนเข้าไปพักรอระหว่างรอพระราชพิธีในตอนเย็น ขณะที่ทางเจ้าหน้าที่จัดให้ประชาชนเข้าแถววางดอกไม้จันทน์อย่างเป็นระเบียบ ประชาชนต่างพร้อมใจกันเข้าแถวเพื่อรับดอกไม้จันทน์จนแถวยาวไปถึงปากประตูวัด ท่ามกลางอากาศที่ร้อนจัด ทำให้ประชาชนหลายคนโดยเฉพาะผู้สูงอายุเป็นลม ทั้งนี้ เจ้าหน้าที่จะหยุดให้ประชาชนถวายดอกไม้จันทน์เพื่อให้ประชาชนเฝ้าฯ รับเสด็จ และร่วมพระราชพิธีพระราชทานเพลิง ในเวลา 16.30 น.
หลังจากสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จขึ้นบนพระเมรุพระราชทานเพลิง และให้ผู้ได้รับเชิญขึ้นถวายดอกไม้จันทน์แล้ว จะเริ่มให้ประชาชนเข้าถวายดอกไม้จันทน์ ช่วงที่ 2 ในเวลา 18.00-19.00 น. ก่อนที่สมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร จะเสด็จขึ้นบนพระเมรุพระราชทานเพลิง (จริง) ในเวลา 20.00 น. ณ พระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาส
สำหรับ ในเวลา 07.00 น. วันที่ 17 ธ.ค. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ในการเก็บพระอัฐิจากวัดเทพศิรินทร์เชิญไปยังตำหนักเพ็ชร วัดบวรฯ
'พระบรมฯ'เสด็จฯเป็นประธาน
เมื่อเวลา 16.30 น. สมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจ แทนพระองค์ พระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส เขตป้อม ปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพฯ พร้อมด้วยพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา และพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ โดยมีสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี และ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ เฝ้าฯ รับเสด็จ
ในการนี้ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงถวายพัดรองที่ระลึกงานพระเมรุแด่สมเด็จพระราชาคณะที่จะถวายพระธรรมเทศนา และพระสงฆ์ 15 รูปที่สวดศราทธพรตคาถา จากนั้นเสด็จฯ ไปยังหน้าพระราชอาสน์ ทรงจุดเทียนดูหนังสือเทศน์พระราชทานแก่เจ้าพนักงานพระราชพิธี เพื่อเชิญไปตั้งที่ธรรมาสน์ และทรงจุดธูปเทียนเครื่องทรงธรรม สมเด็จพระราชาคณะถวายศีล
จากนั้นทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระราชวงศ์เสด็จไปทรงจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อยที่หน้าพระโกศพระศพบนพระเมรุสำหรับ พระศพ ทรงธรรม สมเด็จพระราชาคณะถวายพระธรรมเทศนากัณฑ์ 1 จบ และพระสงฆ์ 15 รูปสวดศราทธพรตคาถา สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ ไปทรงประเคนจตุปัจจัยไทยธรรมบูชากัณฑ์เทศน์ พร้อมด้วยตู้สังเค็ดที่ระลึกงานพระเมรุ และทรงทอดผ้าไตรถวายพระสงฆ์ที่ถวายพระธรรมเทศนา ทรงหลั่งทักษิโณทก พระสงฆ์ถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก
ทรงวางดอกไม้จันทน์-ธูปเทียน
จากนั้น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จขึ้นพระเมรุ ทรงหยิบกระทงข้าวตอกดอกไม้จากเจ้าพนักงานพระราชพิธีวางข้างพระโกศพระศพ แล้วทรงหยิบธูปเทียนดอกไม้จันทน์จากเจ้าพนักงานพระราชพิธี ทรงจุดไฟที่ชนวนตำรวจวังชูถวาย พระราชทานเพลิง ทรงวางธูปเทียนดอกไม้จันทน์ของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และทรงวางธูปเทียนดอกไม้จันทน์ส่วนพระองค์ ทรงกราบราบ 3 ครั้ง เสด็จลงจากพระเมรุไปประทับพระเก้าอี้ที่มุขหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์
ต่อมาสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ เจ้าอาวาสวัดปากน้ำภาษีเจริญ ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช สมเด็จพระราชาคณะ พระราชาคณะ พระสงฆ์ต่างประเทศ พระบรมวงศานุวงศ์ คณะองคมนตรี นายกรัฐมนตรี คณะรัฐมนตรี คณะทูต ประธานสภานิติบัญญัติ แห่งชาติ ประธานศาลฎีกา ประธานองค์กรอิสระ และข้าราชการ ขึ้นถวายพระเพลิงตามลำดับ จากนั้นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินกลับ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เวลา 18.30 น. มีการแสดงมหรสพหน้าพระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาส โดยจัดให้มีการแสดงโขนช่วงที่ 1 ชุด ศึกแสงอาทิตย์-ศึกพรหมาศ และการแสดงโขน ช่วงที่ 2 ชุดนางลอย
เสด็จขึ้นเมรุพระราชทานเพลิง
ต่อมาเวลา 20.00 น. สมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งไปยังพระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส จากนั้นเสด็จขึ้นพระเมรุ เสด็จฯ ไปทรงทอดผ้าไตร 10 ไตร ทรงหยิบธูปเทียนดอกไม้จันทน์จากเจ้าพนักงานพระราชพิธี ทรงจุดไฟที่ชนวนซึ่งตำรวจวัง ชูถวาย พระราชทานเพลิง ทรงวางธูปเทียนดอกไม้จันทน์ของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรม ราชินีนาถ ทรงวางธูปเทียนดอกไม้จันทน์ส่วนพระองค์ ทรงกราบราบ 3 ครั้ง เสด็จลงจากพระเมรุไปประทับที่มุขหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ จากนั้นผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช สมเด็จพระราชาคณะ พระราชาคณะ ข้าราชการทหาร พลเรือน ขึ้นถวายพระเพลิงตามลำดับ จากนั้นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินกลับ
 พสกนิกรทั่วไทยอาลัยส่งเสด็จ"พระสังฆราช" |
จากนั้นเวลา 22.15 น. สมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งไปยังพระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส จากนั้นเสด็จขึ้นพระเมรุ ทรงทอดผ้าไตรที่ปลายด้ามเหล็ก จำนวน 3 ไตร เสด็จลงจากพระเมรุไปยังพลับพลา อิศริยาภรณ์ ก่อนเสด็จพระราชดำเนินกลับ
องค์โสมฯทรงบำเพ็ญกุศลพระอัฐิ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในวันที่ 17 ธ.ค. เวลา 07.00 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระ ราชดำเนินไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ในการเก็บพระอัฐิ โดยเจ้าพนักงานภูษามาลาจะเชิญพระเจดีย์ศิลาบรรจุพระอัฐิและผอบพระสรีรางคารขึ้นรถยนต์พระประเทียบไปประดิษฐานยังตำหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร
วันที่ 19 ธ.ค. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดา มาตุ เสด็จไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ในพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลพระอัฐิและบรรจุพระสรีรางคารสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ณ ตำหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร
วันที่ 20 ธ.ค. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดา มาตุ เสด็จไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ ในพิธีเชิญพระเจดีย์บรรจุพระอัฐิ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ไปประดิษฐาน ณ ตำหนักเดิม และเชิญผอบพระสรีรางคารไปยังพระวิหารเก๋ง วัดบวรนิเวศวิหาร เพื่อบรรจุพระสรีรางคาร ณ บัลลังก์ที่ประดิษฐานพระพุทธปฏิมา
ชาวกาญจน์รุดสักการะพระรูปปั้น
ที่บริเวณพระเมรุชั่วคราวที่ตั้งอยู่ฝั่งตะวันออก ของหอพระประวัติสมเด็จพระสังฆราช ท่าน้ำวัดเทวสังฆาราม พระอารามหลวง ต.บ้านเหนือ อ.เมือง จ.กาญจนบุรี ตลอดระยะเวลาตั้งแต่ช่วงเช้า มีประชาชนชาวกาญจนบุรี ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ข้าราชการ แพทย์ พยาบาล พร้อมใจกันสวมชุดดำ เดินทางมาไหว้สักการะ พระรูปเหมือนสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ที่ตั้งประดิษฐานเอาไว้ที่ห้องโถงของหอพระประวัติอย่างต่อเนื่อง
นอกจากนี้ ประชาชนที่เดินทางมายังพร้อมกันถ่ายรูปหมู่ที่ด้านหน้าพระเมรุชั่วคราว ที่ประดับด้วยไม้ดอกไม้ประดับ รวมทั้งต้นข้าวที่ปลูกเอาไว้โดยรอบรวม 4 ชั้นอย่างสวยงาม โดยด้านบนพระเมรุลอย (จำลอง) มีพระโกศทองน้อย สีเหลืองอร่ามสวยงาม ตั้งเอาไว้ด้านบนด้วย
สำหรับ พระโกศทองน้อย เริ่มปั้นตั้งแต่ วันที่ 23 พ.ย.เสร็จวันที่ 13 ธ.ค.โดยใช้เวลาทั้งสิ้น 21 วัน โดยฝีมือของนายมนัส บุตรเนียม อายุ 43 ปี ช่างชาวจังหวัดเพชรบุรี พร้อมทีมงานอีก 2 คน คือนายณัฐพล วิเศษสิงห์ และนายประสงค์ ดอนเจดีย์
เมรุจำลองประดับข้าวหอมกาญจน์
พระกิตติสุวัฒนาภรณ์ เจ้าอาวาสวัดเทวสังฆาราม พระอารามหลวง กล่าวว่าเมรุจำลองด้านบนสุดจะเป็นที่ตั้งพระโกศทองน้อย ของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ มีความสูง 2.50 เมตร ฐานกว้าง 1.20 เมตร หนักประมาณ 20 กิโลกรัม
โดยการดำนาใช้ข้าวพันธุ์หอมกาญจน์ ที่นำมาจากบ้านดอนเจดีย์ ต.ดอนเจดีย์ อ.พนมทวน ซึ่งชาวบ้านที่มาช่วยกันปลูกมาจาก ต.ดอนเจดีย์ วิธีปลูกจะปลูกล้อมรอบลดหลั่นลงมาเป็นขั้นบันไดรวม 4 ชั้น ชั้นที่ 4 จะติดกับที่ตั้งพระโกศ เป็นต้นข้าวที่ออกรวงแล้ว และเมื่อถึงเวลาถวายเพลิงพระศพ ก็จะออกมาเป็นสีทองเหลืองอร่ามสวยงาม ชั้น 3 เป็นต้นข้าวที่กำลังเติบโตออกรวงเขียวขจี ชั้นที่ 2 เป็นข้าวที่กำลังเติบโตสีเขียวขจี แต่ยังไม่ออกรวง และชั้นล่างสุด คือ ชั้นที่ 1 เป็นต้นข้าวปักดำใหม่
สำหรับ เหตุผลที่นำข้าวพันธุ์หอมกาญจน์ มาปลูกเพื่อประดับรอบเมรุ แทนไม้ดอกไม้ประดับ เนื่องจากทางวัด และคณะกรรมการวัด รวมทั้งผู้ที่เกี่ยวข้องมีความเห็นว่าเพื่อเป็นการแสดงถึงสัญลักษณ์ของวิถีชีวิตความเป็นอยู่ รวมทั้งการนับถือศาสนาพุทธของ ชาวไทย อีกทั้งยังต้องการให้ชาวกาญจนบุรี และคนไทยทั้งประเทศได้เห็นคุณค่าของข้าว ที่ชาวนาได้ปลูกกันมาเป็นเวลาช้านาน แบบหลังสู้ฟ้า หน้าสู้ดิน ทำให้ทุกคนได้กินข้าวเป็นอาหารหลักจนถึงทุกวันนี้
รายงานข่าวว่า สำหรับหลานของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ที่มีชีวิตอยู่ประกอบด้วย น.ส.รัตนา คชวัตร อายุ 65 ปี น.ส.สุภา คชวัตร อายุ 64 ปี และนางเต็มศิริ คชวัตร อายุ 55 ปี ทั้ง 3 เป็นบุตรีของนายจำเนียร คชวัตร น้องชายของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ดังนั้น น.ส.รัตนา คชวัตร น.ส.สุภา คชวัตร และนางเต็มศิริ คชวัตร จึงมีศักดิ์เป็นหลานโดยแท้จริง
ผู้ว่ากาญจน์นำวางดอกไม้จันทน์
เมื่อเวลา 14.00 น.นายศักดิ์ สมบุญโต ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี เป็นประธานพิธีบำเพ็ญกุศลพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ เนื่องในพิธีถวายดอกไม้ จันทน์ส่วนภูมิภาค มีพระราชวิสุทธิเมธี รองเจ้าคณะจังหวัดกาญจนบุรี เจ้าอาวาสวัดไชยชุมพลชนะสงคราม (วัดใต้) เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ ประกอบพิธีบำเพ็ญกุศลพระศพฯ พระสงฆ์ 10 รูป สวดพระพุทธมนต์ ผู้ว่าฯจุดเทียนส่องธรรม จุดธูปเทียนเครื่องทองน้อยฟังธรรมและจุดเครื่องทองน้อย เพื่อถวายทรงสดับพระธรรมเทศนาเบื้องหน้าพระรูปสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ พระสงฆ์แสดงพระธรรมเทศนา ผู้ว่าฯถวายจตุปัจจัยไทยธรรม แด่พระสงฆ์ จากนั้นได้ทอดผ้าไตรและกรวดน้ำอุทิศถวายเป็นพระราชกุศล โดยมีข้าราชการ ทหาร ตำรวจ คณะแพทย์ พยาบาล ครู นักเรียน นักศึกษา และประชาชนชาวจังหวัดกาญจนบุรี เข้าร่วมพิธี
ระหว่างทำพิธีประชาชนชาวจังหวัดกาญจนบุรี ได้เริ่มทยอยเดินทางเข้ามานั่งรออยู่ภายในบริเวณเต็นท์ที่ทางวัดได้จัดเตรียมเอาไว้สำหรับรอประกอบพิธีถวายดอกไม้จันทน์ในเวลา 16.30 น.กันอย่างเนืองแน่น ทั้งหมดต่างสวมใส่ชุดดำเพื่อถวายความอาลัย สำหรับดอกไม้จันทน์ที่เตรียมเอาไว้โดยรอบบริเวณเมรุลอย จำลอง จำนวน 1 หมื่นดอก ไม่พอต่อความต้องการ แต่สุดท้ายเจ้าหน้าที่ ก็สามารถจัดหามาได้ทันเวลา คาดว่าประชาชน ชาวกาญจนบุรีได้มาร่วมพิธีถวายดอกไม้จันทน์มากกว่า 1 หมื่นคน
หลังจากทำพิธีบำเพ็ญกุศลพระศพแล้วเสร็จ เวลา 16.50 น. นายศักดิ์ ประธานประกอบพิธีถวายดอกไม้จันทน์ ณ พระโกศทองน้อย บนพระเมรุลอย (ชั่วคราว) โดยมีบุคคลสำคัญของจังหวัดกาญจนบุรี รวมทั้งประชาชนชาวกาญจนบุรี ได้ยืนต่อแถวทยอยขึ้นไปวางดอกไม้จันทน์ จากนั้นจึงเดินทางกลับ
โคราช-ขอนแก่นร่วมถวายอาลัย
ที่วัดสุทธจินดาวรวิหาร อ.เมือง จ.นคร ราชสีมา เจ้าหน้าที่สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดนครราชสีมา ได้จัดสถานที่ประกอบพิธีถวายดอกไม้จันทน์งานพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ โดยตกแต่งสถานที่อย่างสวยงามยิ่งใหญ่สมพระเกียรติ พร้อมทั้งจัดเตรียมเต็นท์ เก้าอี้ และดอกไม้จันทน์ไว้ให้กับประชาชนที่มาร่วมพิธี
ขณะเดียวกัน ที่ศาลากลางจังหวัดนครราช สีมา ข้าราชการ และเจ้าหน้าที่หน่วยต่างๆ ได้พร้อมใจกันแต่งกายชุดดำ เพื่อไว้อาลัยสมเด็จพระสังฆราชด้วย
ที่ จ.ขอนแก่น นายกำธร ถาวรสถิตย์ ผวจ.ขอนแก่น พร้อมด้วยส่วนราชการและชาวพุทธศาสนิกชน จ.ขอนแก่น กว่า 5,000 คน เข้าร่วมพิธีถวายดอกไม้จันทน์ ในงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ที่วัดป่าแสง อรุณ ต.พระลับ อ.เมือง จ.ขอนแก่น โดยได้จัดให้ศาลาอเนกประสงค์สุเมโธ 69 ภายในวัดป่าแสงอรุณบนเนื้อที่กว่า 40 ไร่ เป็นสถานที่จัดงาน ซึ่งมีการจัดเตรียมและตกแต่งสถานที่โดยรอบ จัดพระรูปเหมือน พร้อมดอกไม้จันทน์กว่า 10,000 ดอก ถวายพระศพอย่างสวยงามสมพระเกียรติ
ภาคเหนือพร้อมใจวางไม้จันทน์
ที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร อ.เมือง จ.พิษณุโลก สถานที่ใช้ประกอบพิธีถวายดอกไม้จันทน์ พิธีบำเพ็ญกุศลพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ได้จัดเตรียมสถานที่สำหรับพิธีถวายดอกไม้จันทน์ มีนายชูชาติ กีฬาแปง ผวจ.พิษณุโลก เป็นประธาน บรรยากาศในภาคเช้า มีชาวพิษณุโลกสวมชุดดำ มารอร่วมพิธี ขณะที่ประชาชนและนักท่องเที่ยวจำนวนมากได้เข้ามากราบไหว้พระรูปด้วย
ที่ จ.เชียงราย นายบุญส่ง เตชะมณีสถิตย์ ผวจ.เชียงราย นำคณะข้าราชการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและประชาชน ประมาณ 1,000 คน ร่วมประกอบพิธีถวายดอกไม้จันทน์ และพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ณ พุทธมณฑลสมโภช 750 ปี บ้านต้นง้าว ม.2 ต.บัวสลี อ.แม่ลาว จ.เชียงราย โดยในพิธีพระรัตนมุนี รองเจ้าคณะ จ.เชียงราย แสดงธรรมเทศนา
ที่ จ.พะเยา คณะสงฆ์ในจังหวัดพร้อมด้วยนายศุภชัย เอี่ยมสุวรรณ ผวจ.พะเยา นำข้าราชการ ทหาร ตำรวจและประชาชน ประกอบพิธีบำเพ็ญกุศลเพื่อถวายแด่สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ เนื่องในพิธีถวายดอกไม้ จันทน์ ณ พระอุโบสถ วัดศรีโคมคำ พระอารามหลวง ต.เวียง อ.เมือง จ.พะเยา สำหรับอำเภออื่นๆ ของ จ.พะเยา ได้มีการกำหนดวัดที่จะประกอบพิธีอำเภอละ 1 แห่ง และมีประชาชนเดินทางเพื่อไปร่วมพิธีจำนวนมาก
คณะสงฆ์-ชาวนครศรีฯอาลัย
ที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช ได้จัดสถานที่ในการจัดพิธีถวายดอกไม้จันทน์เนื่องในงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ สำหรับพระสงฆ์สามเณรและประชาชนชาวนครศรีธรรมราชทุกหมู่เหล่าเข้าร่วมพิธีทางศาสนาไม่น้อยกว่า 3,000 คน โดยมีนายพีระศักดิ์ หินเมืองเก่า ผวจ.นครราชสีมา เป็นประธานพิธีบำเพ็ญกุศล เนื่องในพิธีถวายดอกไม้จันทน์ โดยมีพระเทพวินยาภรณ์ รองเจ้าคณะภาค 16, 17, 18 เป็นประธานฝ่ายสงฆ์แสดงพระธรรมเทศนา มีพระภิกษุ สามเณรข้าราชการ พ่อค้า ประชาชน นักเรียน นักศึกษา จำนวนมากเข้าร่วมพิธี
ที่ จ.ตราด นายชาญนะ เอี่ยมแสง ผวจ.ตราด นางธัมมิกา นิยมศิลป์ นายกเหล่ากาชาด จ.ตราด นำข้าราชการ พ่อค้า ประชาชนร่วมพิธีบำเพ็ญกุศล ในงานพระราชทานเพลิง พระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ที่ศาลาการเปรียญวัดไผ่ล้อม ต.บางพระ อ.เมืองตราด มีข้าราชการ ประชาชนจำนวนมากเข้าร่วมพิธี ซึ่งมีประชาชนจำนวนมากทยอยเดินทางเข้าร่วมพิธีถวายดอกไม้จันทน์
อยุธยา-ราชบุรี-ปทุมฯพร้อมใจ
ที่วัดเสนาสนาราม ราชวรวิหาร จ.พระนคร ศรีอยุธยา พระราชเมธากรกวี เจ้าคณะจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ฝ่ายธรรมยุต นายเรวัต ประสงค์ รองผวจ.พระนครศรีอยุธยา ประกอบ พิธีบำเพ็ญกุศลและถวายดอกไม้จันทน์ ร่วมพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ โดยพระสงฆ์ทรงสมณสักดิ์ สามเณร ข้าราชการประชาชนร่วมในพิธีกว่า 1,500 คน ในการประกอบพิธีถวายดอกไม้จันทน์ พร้อมกับวัดต่างๆ ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา อีก 16 วัด 16 อำเภอ
ที่วัดโบสถ์ ต.บางกระบือ อ.สามโคก จ.ปทุมธานี ได้จัดพิธีถวายดอกไม้จันทน์ ในพิธีบำเพ็ญกุศลถวายพระศพ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ในเวลา 16.30 น. มีพระราชวรเมธาจารย์ เจ้าคณะจังหวัดปทุมธานี (ธรรมยุต) เจ้าอาวาส เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ โดยพร้อมเพรียงกันทั่วประเทศ ที่วัดใน 7 อำเภอ ของจังหวัดปทุมธานี ในเวลาดังกล่าว ให้ข้าราชการ แต่งกายข้าราชการชุดเต็มยศไว้ทุกข์ ลูกจ้างชุดเครื่องแบบสีกากีแขนยาวคอพับ ประชาชนชุดสุภาพไว้ทุกข์
ที่ จ.ราชบุรี ประชาชนทุกหมู่เหล่าร่วมถวายดอกไม้จันทน์และพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ ที่เมรุจำลองพระโกศสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ในวัดมหาธาตุวรวิหาร ต.หน้าเมือง อ.เมือง จ.ราชบุรี โดยทั้ง 9 อำเภอในจังหวัด ได้จัดพิธีพร้อมกันเพื่อถวายอาลัย
ชาวกทม.ร่วมแต่งดำถวายอาลัย
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า บรรยากาศการร่วมพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ เต็มไปด้วยความโศกเศร้า ประชาชนต่างสวมชุดสีดำทยอยเดินทางมาแสดงความไว้อาลัยกันอย่างต่อเนื่อง ทั้ง 46 วัด ใน 46 เขต ดังนี้ สำนักงานเขตคลองเตย วัดคลองเตยใน เขตคลองสาน วัดพิชยญาติการามวรวิหาร เขตคลองสามวา วัดพระยาสุเรนทร์ เขตคันนายาว วัดราษฎร์ ศรัทธาธรรม (บางชัน) เขตจตุจักร วัดเสมียน นารี เขตจอมทอง วัดราชโอรสารามราช วรวิหาร เขตดอนเมือง วัดดอนเมือง เขตดินแดง วัดพรหมวงศาราม เขตตลิ่งชัน วัดรัชฎาธิษฐานราชวรวิหาร เขตทวีวัฒนา วัดปุรณาวาส เขตทุ่งครุ วัดทุ่งครุ เขตธนบุรี วัดเวฬุ ราชิณ เขตบางกอกน้อย วัดเจ้าอาม เขตบางกอกใหญ่ วัดอรุณราชวรารามราชวรมหา วิหาร เขตบางกะปิ วัดเทพลีลา เขตบาง ขุนเทียน วัดสะแกงาม เขตบางเขน วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร เขตบางคอแหลม วัดราชสิงขร เขตบางแค วัดราษฎร์บำรุง(งามศิริวิทยาคาร) เขตบางซื่อ วัดมัชฌันติการาม เขตบางนา วัดบางนาใน เขตบางบอน วัดนินสุขาราม เขตบางพลัด วัดอาวุธวิกสิตาราม เขตบางรัก วัดหัวลำโพง เขตบึงกุ่ม วัดนวลจันทร์
รุดวางช่อไม้จันทน์วัดทั้ง 46 แห่ง
เขตปทุมวัน วัดปทุมวนารามราชวรวิหาร เขตประเวศ วัดทุ่งเศรษฐี เขตพญาไท วัดไผ่ตัน เขตพระโขนง วัดวชิรธรรมสาธิตวรวิหาร เขตภาษีเจริญ วัดปากน้ำภาษีเจริญ เขตมีนบุรี วัดบำเพ็ญเหนือ เขตยานนาวา วัดปริวาสราชสงคราม เขตราชเทวี วัดดิสหงษาราม เขตราษฎร์บูรณะ วัดราษฎร์บูรณะ เขตลาดกระบัง วัดลานบุญ เขตลาดพร้าว วัดสาครสุ่นประชา สรรค์ เขตวังทองหลาง วัดบึงทองหลาง เขตวัฒนา วัดธาตุทอง เขตสวนหลวง วัดยาง เขตสะพานสูง วัดลาดบัวขาว(ราชโยธา) เขตสาทร วัดยานนาวา เขตสายไหม วัดอยู่ดีบำรุงธรรม (ออเงิน) เขตหนองแขม วัดอุดมรังสี เขตหนองจอก วัดหนองจอก เขตหลักสี่ วัดหลักสี่ เขตห้วยขวาง วัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก
ได้จัดกิจกรรมต่างๆ ได้แก่ การแสดง พระธรรมเทศนา การบำเพ็ญกุศล การแสดงนิทรรศการพระประวัติสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช และการแสดงมหรสพ โดยทาง กทม.ได้จัดเตรียมดอกไม้จันทน์ ไว้ที่วัด ทั้ง 46 แห่ง วัดละ 10,000 ดอก ซึ่งจะเริ่มเปิดให้ประชาชนถวายดอกไม้จันทน์ หลังจากที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยาม มกุฎราชกุมาร เสด็จขึ้นพระเมรุที่วัดเทพ ศิรินทร์แล้ว เวลา 16.30 น.
