- Details
- Category: เกษตร
- Published: Sunday, 07 December 2014 19:50
- Hits: 2764
เส้นทางของ สามพรานโมเดล สร้างเครือข่ายกลุ่มธุรกิจผลผลิตอินทรีย์
บ้านเมือง : โครงการ "สามพรานโมเดล สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ สสส. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) เกิดจากแนวคิดของ คุณอรุษ นวราช ผู้บริหารโรงแรม สามพรานริเวอร์ไซด์ หรือสวนสามพราน ที่อยากได้ผัก ผลไม้ ที่เป็นอินทรีย์ บริการกับลูกค้าที่มาใช้บริการ โดยในปี 2553 จึงเริ่มต้นด้วยการปลูกผักอินทรีย์ ในพื้นที่ 30 ไร่ตรงข้ามฝั่งแม่น้ำของสามพราน ริเวอร์ไซด์ เพื่อใช้เป็นวัตถุดิบตามห้องอาหารของโรงแรม แต่ก็ยังไม่เพียงพอ ต่อมามีเกษตรกรบางส่วน ในพื้นที่ใกล้เคียงต้องการจะปรับเปลี่ยนการทำเกษตรแบบเคมีมาสู่อินทรีย์ แต่ยังขาดองค์ความรู้ และที่สำคัญที่สุดคือตลาด จึงเข้ามาร่วมกับสามพรานริเวอร์ไซด์ เกิดขึ้นเป็นกลุ่มธุรกิจเชิงคุณค่าสามพราน
ในช่วงเริ่มต้นของการทำโครงการ เกษตรกรส่วนใหญ่ไม่อยากเปลี่ยนเป็นระบบอินทรีย์ เพราะ คิดว่าทำยากให้ผลผลิตน้อย และไม่มีตลาดรองรับ ดังนั้น ทางสามพรานริเวอร์ไซด์ หรือสวนสามพราน จึงเริ่มทำตลาดทางเลือกให้กับเกษตรกร คือ ตลาดสุขใจ ในพื้นที่กว่า 2 ไร่ ให้เกษตรกรนำผลผลิตอินทรีย์ และผักปลอดสารพิษมาจำหน่ายตรงถึงมือผู้ซื้อ โดยทางสวนสามพราน จัดหา ผู้เชี่ยวชาญและเครื่องมือ มาสุ่มตรวจคุณภาพพืชผักของเกษตรกรทุกสัปดาห์ ว่ามีสารเคมีตกค้างหรือไม่ ทำให้ ผู้บริโภคมีความมั่นใจ นอกจากนี้ทางโรงแรมสามพรานริเวอร์ไซด์ ยังรับซื้อผลผลิตจากเกษตรกร โดยมีการประกันราคาให้ด้วย
จากการเริ่มต้นในการเปลี่ยนแปลง สามารถสร้างความมั่นคงเป็นตลาดทางเลือกให้เกษตรกรได้ นำไปสู่การขยายผล ซึ่งคุณอรุษ กล่าวว่า หากจะทำในเรื่องนี้ให้สำเร็จต้องอาศัยเครือข่ายมาช่วยกัน และสวนสามพรานก็จะต้องทำตนเป็นตัวอย่าง จึงจะสามารถทำหน้าที่เป็น พี่เลี้ยงช่วยเหลือให้คำแนะนำกับเกษตรกรได้ ภายในสวนสามพรานจะมีการนำระบบเกษตรอินทรีย์มาใช้ในสวนสามพรานทั้งหมด รวมถึงมีการพัฒนาพื้นที่ของโรงแรมที่อยู่ติดริมแม่น้ำอีกฝั่งให้เป็นสวนเกษตรอินทรีย์ มีการปลูกผัก ปลูกข้าว ขณะที่ในโรงแรมมีการพัฒนาเมนูอินทรีย์มาบริการลูกค้า และมีจุดจำหน่ายผลผลิตอินทรีย์ภายในโรงแรมด้วย โดยในปี 2556 สวนสามพรานและเกษตรกรนำร่องหลายคน ได้รับการรับรองมาตรฐานอินทรีย์สากล (IFOAM)
ในด้านการสนับสนุนในการทำเกษตรแบบอินทรีย์ มุ่งเน้นให้เกษตรกรเปลี่ยนวิถีชีวิต จากการใช้สารเคมีมาเป็นอินทรีย์ ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายนัก จึงมีการลงพื้นที่อย่างต่อเนื่อง ทั้งไปเยี่ยม ให้คำปรึกษา เชิญชวนมาร่วมประชุมกลุ่ม ตลอดจนสนับสนุนการรวมกลุ่มช่วยเหลือกัน เช่น ลดต้นทุนในการทำปุ๋ย การทำน้ำหมัก รวมถึงการรวบรวมสินค้าไปส่งขาย และพัฒนาการจดบันทึกการทำเกษตรอินทรีย์ เพื่อก้าวไปสู่การพัฒนาแปลงปลูกให้ได้มาตรฐาน ซึ่งคาดว่าปีนี้จะมีเกษตรกรใน โครงการฯ ได้รับรองมาตรฐานอินทรีย์สากล IFOAM-International Federation of Organic Agriculture Movements ประมาณ 30 ราย
จากความสำเร็จภายใต้โครงการดังกล่าว ทางสามพรานร่วมกับภาคีนำไปขยายผลต่อ ด้วยการจัดตลาดนัดสุขใจสัญจร โดยให้เกษตรกรในเครือข่ายนำพืชผักผลไม้อินทรีย์ ไปออกร้านจำหน่ายตามหน่วยงานหรือองค์กร ย่านธุรกิจใหญ่ๆ ในกรุงเทพฯ เพื่อตอบสนองความต้องการของคนเมืองที่รักสุขภาพ ได้เลือกซื้อสินค้าจากเกษตรกรโดยตรง ซึ่งจัดไปแล้ว 2 ครั้งที่อาคารไทยพาณิชย์ ปาร์ค พลาซ่า ประสบความสำเร็จได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี เกษตรกรขายสินค้าหมดภายใน 2 ชั่วโมง
ปัจจุบัน ภายใต้มูลนิธิสังคมสุขใจการพัฒนาห่วงโซ่อุปทานอินทรีย์ ด้วยสามพรานโมเดล ยังคงเดินหน้า และพร้อมเป็นบทเรียนเป็นกรณีศึกษา เพื่อการขยายผลและต่อยอดให้กับหน่วยงานที่สนใจมาร่วมเป็นเครือข่าย โดยสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่คุณสุทิศ จิราวุฒิพงศ์ ผู้จัดการโครงการสามพรานโมเดล หมายเลขโทรศัพท์ 08-1668-2165
