“ถึง CP จะค้าขายในกว่า 100 ประเทศ แต่เรายังรู้สึกมีช่องว่างขนาดใหญ่ในการเตรียมคนที่เป็นผู้นำของเรา” นี่คือสถานการณ์ปัจจุบันของเครือเจริญโภคภัณฑ์ที่แม้จะเป็นองค์กรชั้นนำอันดับต้นๆในการบุกเบิกการไปลงทุนทำธุรกิจในต่างประเทศตั้งแต่เมื่อ 30 – 40 ปีก่อน จนกระทั่งปัจจุบันเครือเจริญโภคภัณฑ์ได้ทำการปักหมุดกระจายพื้นที่ในการทำธุรกิจมากถึง 9 ประเทศในกลุ่มอาเซียน(ยกเว้นประเทศบรูไน) ทุกมณฑลในประเทศจีน(ยกเว้นทิเบต) รวมถึงประเทศอินเดีย บังกลาเทศ ตุรกี ประเทศในกลุ่มยุโรปตะวันออก รัสเซีย แอฟริกาฯลฯ  ด้วยกำลังพนักงานที่ร่วมใจสร้างสรรค์งานให้เครือเจริญโภคภัณฑ์ กว่า 270,000 คน กระนั้น ปัญหาในการพัฒนาธุรกิจที่อยู่ในกระบวนการขยายงานและเติบโตออกไปเรื่อยๆ ก็ยังหนีไม่พ้นเรื่องของการพัฒนาทรัพยากรบุคคลในมือ โดยเฉพาะคนที่มีศักยภาพมากพอในการเป็นผู้นำในการบุกเบิกธุรกิจใหม่ในพื้นที่ใหม่ๆที่ต้องอาศัยความพร้อมในหลากหลายด้านด้วยกัน

    การเป็นผู้นำเพื่อออกไปทำงานในระดับโลกหรือสากล คุณต้องมีความชำนาญด้านภาษา  ไม่ใช่เพียงภาษาอังกฤษ  ถ้าเราไปบุกตลาดในประเทศจีน คนของเราก็ต้องพูดภาษาจีน ถ้าเราไปบุกตลาดเวียดนาม คนของเราก็ต้องพูดภาษาเวียดนาม ไม่เช่นนั้นจะสื่อสารกันไม่ได้ ไม่เพียงแต่ภาษา คุณต้องเข้าใจในวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณีของคนในประเทศที่เราไปติดต่อทำการค้าขาย ต้องรู้ในเรื่องเศรษฐกิจ สังคม การเมือง รอบด้าน เปิดหูเปิดตาทั้งในแง่ของเศรษฐกิจ สังคมทั่วโลก และในประเทศที่เราไปทำงานเราต้องรู้ประวัติศาสตร์ประเทศของเขาถึงจะคบค้าด้วยกันได้

    “คุณต้องเข้าใจในวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณีของคนในประเทศที่เราไปติดต่อทำการค้าขายต้องรู้ในเรื่องเศรษฐกิจ สังคม การเมือง รอบด้านเปิดหูเปิดตาทั้งในแง่ของเศรษฐกิจ สังคมทั่วโลกและในประเทศที่เอาไปทำงานเราต้องรู้ประวัติศาสตร์ประเทศของเขาถึงจะคบค้าด้วยกันได้”

       นอกจากความรู้ในธุรกิจที่เราไปทำ สิ่งสำคัญคือต้องมีวิสัยทัศน์ CP เติบโตขึ้นมาได้ด้วยลักษณะสำคัญคือความเป็นเถ้าแก่ การจัดการองค์กรของเราก็เอื้อในการบริหารงานให้เป็นเถ้าแก่ การจัดการองค์กรของเราเอื้อในการบริหารงานให้เป็นเถ้าแก่ไม่ว่าจะเป็นเถ้าแก่เล็กหรือเถ้าแก่ใหญ่ โดยในแต่ละหน่วยงานเราจะย่อยให้เป็น Profit Center ที่มี Operating Unit ของตัวเอง คุณก็มีอำนาจเบ็ดเสร็จในกรอบที่คุณทำ คุณจะต้องมี  Entrepreneurship  ต้องเป็นคนมีวิสัยทัศน์และมองเห็นโอกาส  

     คนที่เป็น Role Model คนสำคัญของผมและชาว CP ก็คือคุณธนินท์ เจียรวนนท์ ท่านมักจะพูดถึงสถานการณ์ทางธุรกิจในอีก 10 - 20 ปีข้างหน้าเสมอว่า ขอให้มีคนเสียอย่าง เงินก็มา ตลาดก็มา ท่านเน้นย้ำเสมอว่าตลาดทั่วโลกเป็นตลาดของ CP ไม่ใช่เพราะเราเขื่อง แต่เพราะเรามีโอกาส คนทั่วโลกก็ถือเป็นคน CP ได้ ไม่ว่าจะเป็นคนชาติใดก็ตาม ท่านมองด้วยวิสัยทัศน์ที่เป็นสากล จึงอยากให้คนของเราไม่มองอะไรแบบแคบๆ แต่อยากให้มองในระยะยาว ผมคิดว่านี่เป็นพื้นฐานสำคัญของคนที่จะออกไปทำธุรกิจของเรา ต้องตระหนักถึงแนวโน้มของทั่วโลกด้วย  เช่น  ประเด็นสำคัญ  ณ  เวลานี้คือ เรื่องภาวะสิ่งแวดล้อม ปัญหาโลกร้อน ปัญหาวิกฤติอาหารในอนาคต ปัญหาพลังงาน เราต้องตระหนักว่าสิ่งเหล่านี้ถึงจะเป็นปัญหา แต่มันก็เป็นโอกาสด้วย

     เมื่อเทียบกับผู้นำในกลุ่มประเทศอาเซียนด้วยกันแล้ว ผู้บริหารสัญชาติไทยยังเสียเปรียบเรื่องของภาษา นอกจากนี้ ยังมีรายละเอียดปลีกย่อยของดีเอ็นเอความเป็นไทยที่ฝังในตัว เช่น การเป็นชนชาติที่อ่ออนน้อมถ่อมตน ว่าง่าย พูดคำว่าไม่เป็นไรจนติดปาก เหล่านี้เป็นได้ทั้งข้อดีข้อด้อยที่หากรู้จักนำมาปรับใช้ให้ถูกวิธีก็จะกลายเป็นกลยุทธ์ที่เฉียบขาด และอาจพลิกหมากในกระดานจากผู้ตามหลายเป็นผู้นำก็เป็นได้

    ถ้าเปรียบเทียบผู้บริหารไทยกับผู้บริหารของประเทศเพื่อนบ้านอย่างสิงคโปร์หรือมาเลเซีย เราอาจเสียเปรียบด้านภาษาเมื่อเสียเปรียบก็จะเกิดความลำบากในการสื่อสาร ที่ไม่ใช่แค่สื่อสารให้รู้เรื่อง แต่ต้องเป็นการสื่อสารได้ดี เพื่อเป็นการสร้างความมั่นใจและความไว้วางใจ เมื่อเรารู้สึกว่าความรู้สึกว่าความรู้ภาษาไม่ดี จะทำให้เราไม่ค่อยมั่นใจในการรับมือกับชาวต่างชาติ อีกทั้งอุปนิสัยของคนไทยมีลักษณะ Responsive มากกว่า Aggressive เราเป็นคนสุภาพ ถ่อมตน จนคนอื่นมองว่าเป็นจุดอ่อนหรือข้อเสียเปรียบ หรือในบางครั้งคนไทยไม่ได้มองเป้าหมายชัดเจนเมื่อเทียบกับคนชาติอื่นที่เขารู้ว่าเป้าหมายของเขาคืออะไร แต่ทั้งนี้และทั้งนั้นผมคิดว่าเราอาจจะเปลี่ยน Negative ให้เป็น Positive ได้ การที่เราเป็นคนสุภาพจริงใจอาจจะกลายเป็นแง่ดีก็ได้ เรายังมีจุดดีอยู่เยอะ ยังมีโอกาสและเราก็ไม่ได้เป็นที่รังเกียจของคนชาติอื่นที่มาทำธุรกิจ เพียงแค่เราไม่ค่อยรู้จุดแข็งของตัวเอง ด้วยความที่ยังมีมุมมองแคบอยู่ บางครั้งเราไม่ค่อยสนใจคู่ค้าหรือเพื่อนบ้าน เรายังรู้จักพม่า ลาว เขมรน้อยกว่ารู้จักอังกฤษหรืออเมริกาเสียอีก เวลามีใครพูดถึงอเมริการัฐไหน เมืองไหน เราสามารถคุยต่อได้เป็นต่อยหอย แต่ถ้าพูดถึงพม่า มัณฑะเลย์ ทวาย เมาะละแหม่งหน้าตาเป็นอย่างไร เราไม่มีความรู้เลย เราเพิกเฉยกับเพื่อนบ้านตัวเองและไม่ค่อยสนใจเรียนรู้วัฒนธรรม ประเพณี ภาษา ในขณะที่คนลาวหรือคนเขมรเรียนภาษาไทย ฟังเพลงไทย ดูละครไทย หรือกระทั่งร้องเพลงไทย

   กุญแจแห่งความสำเร็จในการอยู่รอดและก้าวสู่การเป็นผู้นำโลกไร้พรมแดนที่กำลังจะเกิดขึ้นในอีกไม่กี่ปีข้างหน้านี้ คือ “ความยืดหยุ่น การยอมรับความเปลี่ยนแปลง และการปรับตัว จะเป็น Key Success Factors ที่เราต้องมี ที่สำคัญไปกว่านั้นคือความเร็ว คุณต้องรู้ก่อนคนอื่น ทำก่อนคนอื่น ไม่เช่นนั้นคุณจะแข่งกับเขาไมได้ สิ่งที่เราพูดกันใน CP เสมอ คือ ปลาเร็วกินปลาช้า ไม่ใช่ปลาใหญ่กินปลาเล็กหมายความว่าถ้าคุณรู้เร็ว ทำก่อนเขา ก็จะชนะเขา”

     ความเร็วอาจเป็นเคล็ดลับสำคัญที่ทำให้เครือเจริญโภคภัณฑ์ก้าวนำหน้าองค์กรต่างๆ แต่สิ่งที่ขาดไปไม่ได้คือ  ความดี ที่จะทำให้การหยั่งรากลึกบนฐานเศรษฐกิจโลกของเครือเจริญโภคภัณฑ์ยั่งยืน  

     “พนักงานทุกคนของเครือเจริญโภคภัณฑ์ต้องตระหนักในปรัชญา 3 ประโยชน์ ได้แก่ ไม่ว่าคุณจะทำอะไรต้องคำนึงถึงประโยชน์ของประเทศ ซึ่งไม่ใช่แค่ประเทศไทยเท่านั้น แต่หมายถึงทุกประเทศที่ CP เข้าไปทำการค้า  ตามด้วยประโยชน์ของประชาชน  ก่อนจะเป็นประโยชน์ขององค์กรตามลำดับ ค่านิยมอันดับถัดมาว่าด้วยเรื่องของความเร็วและคุณภาพ เมื่อโลกทุกวันนี้เต็มไปด้วยความซับซ้อนที่มากขึ้นทุกวัน  เราจึงต้องดัดแปลงด้วยการทำเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่ายเข้าไว้ นอกจากนี้ ยังต้องยอมรับความเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การเกิดนวัตกรรมใหม่ สุดท้ายแล้วทุกคนต้องยึดมั่นในความซื่อสัตย์และคุณธรรมเป็นสำคัญ”

ที่มา : หนังสือ Global Vision of 50 Leaders จัดทำโดย สมาคมการจัดการธุรกิจแห่งประเทศไทย ในวาระครบรอบ 50 ปีของการก่อตั้งสมาคมฯ ใน พ.ศ.2557

โดย ดร.อาชว์  เตาลานนท์รองประธานกรรมการ เครือเจริญโภคภัณฑ์ และทรูคอร์ปอเรชั่น